«Στον απόηχο των εορτασμών προς τιμήν του Παλαιών Πατρών Γερμανού»

Του Επισκόπου Κερνίτσης Χρυσάνθου – Βοηθού Επισκόπου της Ι.Μ. Πατρών

Με ρίγη συγκινήσεως υποδεχθήκαμε στην πόλη των Πατρών τα οστά του Εθνεγέρτου Ιεράρχου Παλαιών Πατρών Γερμανού και λάβαμε μέρος στις τετραήμερες τιμητικές εκδηλώσεις. Στον απόηχο των εορτασμών γεννήθηκαν ορισμένες σκέψεις και προβληματισμοί αναφορικά με τη σχέση μας με την ιστορία, τους εθνικούς ήρωες που ανέδειξε η Ορθόδοξος Εκκλησία αλλά και για τη στάση των σύγχρονων Ελλήνων σε ζητήματα πίστεως και πατρίδος.

Προ ολίγων ημερών, με τις πεφωτισμένες ενέργειες του σεπτού πατρός και Ποιμενάρχου μας, του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Πατρών κ.κ. Χρυσοστόμου, πλήθος κόσμου συνήχθη στα προπύλαια του Νέου Ναού του Αγίου Αποστόλου Ανδρέου για να τιμήσει και να εκφράσει την ευγνωμοσύνη του σε αυτή τη μεγάλη μορφή της Ορθοδοξίας και του Ελληνισμού.

Μιας ένδοξης Αρχιερατικής προσωπικότητας που με την πατρική αγάπη, το φλογερό πνεύμα, τους πύρινους λόγους και τη χάρη που είχε από τον Θεό, καθοδήγησε, ενέπνευσε και έθεσε γερά πνευματικά θεμέλια στις καρδιές των Πατρινών με την εικοσαετή ποιμαντική και αγωνιστική δράση του στην πόλη του Αποστόλου Ανδρέου, αλλά και στις καρδιές όλων των Ελλήνων. Η αθρόα αυτή προσέλευση αποτελεί μια ηχηρή απάντηση στην σύγχρονη τάση αμφισβήτησης, υποβάθμισης, απαξίωσης του ρόλου της Εκκλησίας μας κατά την περίοδο της τουρκοκρατίας, της προετοιμασίας, της κήρυξης και της διεξαγωγής της επαναστάσεως. Μια τάση που εκφράζεται με τη διαστρέβλωση των ιστορικών γεγονότων και που έστρεψε τα βέλη της ακόμα και στο πρόσωπο του ποιμενάρχου και εθνεγέρτου μας.

Όμως όσο και να προσπαθούν με ψευδοεπιστημονικά τεκμήρια να παραποιήσουν την αλήθεια δεν το καταφέρνουν. Η πολυεπίπεδη συνεισφορά της Εκκλησίας στον αγώνα είναι αδιαμφισβήτητη. Κατά τη μακραίωνη περίοδο της Τουρκοκρατίας οι Πατριάρχες κράτησαν στους ώμους τους το έθνος αναλαμβάνοντας την θρησκευτική και πολιτική ηγεσία. Η Εκκλησία αποτέλεσε την κιβωτό του γένους, την μόνη πηγή ελπίδας και παρηγοριάς για τον υπόδουλο Ελληνισμό, ήταν αυτή που διεφύλαξε και ενδυνάμωσε την εθνική συνείδηση, ανέκοψε το ρεύμα του εξισλαμισμού και απέτρεψε τον κίνδυνο της εθνικής αλλοτρίωσης.

Πρωταγωνιστικό ρόλο διαδραμάτισε και στην παροχή παιδείας. Υπό την  απειλή των Τούρκων χτίζει σταδιακά σε όλη την επικράτεια σχολεία και ανώτερες σχολές στα οποία δίδασκαν όχι μόνο την ορθόδοξη πίστη αλλά και την ελληνική παιδεία. Ακάματοι σκαπανείς διατήρησαν άσβεστον τον λύχνον της γνώσης και διέσωσαν την ελληνική γλώσσα. Η «Μεγάλη του γένους Σχολή», η «Αθωνιάδα Ακαδημία», το «Ελληνομουσείο Δημητσάνας», η «Πατμιάδα Σχολή», η «Σχολή Καρπενισίου» είναι μερικά μόνο παραδείγματα σχολών που ανέλαβαν αυτό το δύσκολο έργο για το γένος. Από τον Κύριλλο Λούκαρη μέχρι τον Άγιο Κοσμά τον Αιτωλό, από τους Οικουμενικούς Πατριάρχες μέχρι τους πιο απλούς Ιερείς, ο Κλήρος αγωνίστηκε για την διαφύλαξη της πίστεως και της γλώσσας των Ελλήνων, χάρισε το φως των γνώσεων και έθεσε τις βάσεις για την καλλιέργεια της εθνικής συνείδησης και της αφύπνισης του γένους.

Η μέγιστη όμως προσφορά της Εκκλησίας είναι η ίδια η έμπρακτη θυσία του Κλήρου της. Ο Πατριάρχης Γρηγόριος ο Ε΄, ο Παπαφλέσσας, ο Ιωσήφ Ρωγών, ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, τουλάχιστον έξι χιλιάδες Αρχιερείς, Πρεσβύτεροι, Διάκονοι καθώς και πλήθος Μοναχών θυσιάστηκαν για του Χριστού την πίστη την αγία και της πατρίδος την ελευθερία.

Την ανεκτίμητη δράση της Εκκλησίας για την επιβίωση και ανάσταση του γένους μας καταμαρτυρούν οι αμέτρητες ιστορικές πηγές, η λαϊκή μας παράδοση και οι ιστορικοί θησαυροί της εποχής εκείνης, όπως τα λάβαρα της επανάστασης που όλα ως σύμβολο της νίκης για τον δίκαιο αγώνα έχουν τον Σταυρό του Κυρίου μας. Μα πιο τρανή απόδειξη είναι η εκχειλίζουσα θρησκευτικότητα στα λόγια και την ψυχή των ηρώων της εποχής εκείνης.

Προτού λοιπόν υιοθετήσουμε άκριτα απόψεις και ιδέες ας ερευνήσουμε τας (ιστορικάς) γραφάς και ας ελέγξουμε την προθετικότητα και τον στόχο όσων γράφονται. Να γνωρίσουμε την ιστορία μας, τους ήρωές μας, την πίστη μας, την γλώσσα μας, να γνωρίσουμε την πραγματική μας ταυτότητα. Είμαστε Έλληνες Χριστιανοί Ορθόδοξοι με σπουδαίους προγόνους, με προγόνους αγίους και ήρωες, που ακόμα κι αν έσφαλαν, ως άνθρωποι, αγωνίστηκαν τον καλόν και δίκαιον αγώνα και βάδισαν τον δρόμο της αρετής και του Θεού. Ας αγωνιστούμε λοιπόν κι εμείς με την σειρά μας και με τη βοήθεια του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού και της Υπεραγίας Θεοτόκου να ακολουθήσουμε το παράδειγμά τους.

Αυτό το γνήσιο πατριωτικό παράδειγμά τους εκφράζεται απόλυτα στο πρόσωπο του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Πατρών κ.κ. Χρυσοστόμου, που ως γνήσιος διάδοχος του ηρωικού Ιεράρχου Παλαιών Πατρών Γερμανού αλλά και ως ανάστημα της ένδοξης, ηρωικής αρκαδικής γης ενσαρκώνει όλες εκείνες τις αξίες που οι αγωνιστές και πρόγονοί μας πρέσβευαν και για τις οποίες έδωσαν ακόμα και την ίδια τους την ζωή.

Γεμίζει υπερηφάνεια η ψυχή μας κάθε φορά που ο Ποιμενάρχης μας μάχεται για τα ιδανικά του Γένους μας, αγωνιά για την διατήρηση της ιστορικής αλήθειας, αλλά και για την σωστή διαπαιδαγώγηση των παιδιών μας με αυτές τις αξίες, τις αξίες της πίστεως και της πατρίδος.

Σας ευγνωμονούμε Σεβασμιώτατε πάτερ που δώσατε την δυνατότητα στο ποίμνιό σας, και όχι μόνο, να γνωρίσουν την μεγάλη αυτή εκκλησιαστική και πατριωτική φυσιογνωμία του Δεσπότη των Πατρών Γερμανού, ο οποίος με την δράση και την θυσιαστική του προσφορά στον αγώνα, οδήγησε το γένος μας στον δρόμο προς την ελευθερία.