Η Μεταμόρφωση του Χριστού

1. Ἡ Μεταμόρφωση τοῦ Χριστοῦ, ἀδελφοί χριστιανοί, εἶναι ἕνα λαμπρό γεγονός τῆς ἐπίγειας ζωῆς Του, πού κηρύττει περίτρανα τήν θεότητά Του. Ὁ Ἰησοῦς Χριστός εἶναι Θεός καί ἄνθρωπος, «θεάνθρωπος» μέ μιά λέξη. Οἱ πολλοί ὅμως τόν νόμιζαν γιά ἁπλό ἄνθρωπο, γιατί ἔτσι φαινόταν. Ἀλλά στό ὄρος Θαβώρ, μέ τήν Μεταμόρφωσή Του, ὁ Ἰησοῦς ἔδειξε ὅτι εἶναι καί Θεός. Αὐτό τό ἔδειξε σέ τρεῖς μόνο μαθητές Του, γιατί ἄν φαινόταν σέ ὅλους ὡς Θεός, θά τόν νόμιζαν κατά φαντασία καί ὄχι ὡς πραγματικό ἄνθρωπο. Μέ τήν Μεταμόρφωσή Του ὁ Χριστός ἔγινε λαμπρότερος στό σῶμα Του, γιατί ἡ θεότητά Του ἔδειξε τίς ἀκτίνες της σ᾽ αὐτό. Καί τό πρόσωπό του «ἔλαμπε ὡς ὁ ἥλιος», ἀκόμα δέ καί τά ἱμάτιά Του ἔγιναν «λευκά ὡς τό φῶς». Δέν ἔλαμψε ὅμως ὅλη ἡ θεότητα τοῦ Χριστοῦ κατά τήν Μεταμόρφωση, ἀλλά μικρόν μόνον, ὅσο μποροῦσαν οἱ τρεῖς μαθητές νά ἀντέξουν. Γιατί πραγματικά οἱ μαθητές δέν ἄντεξαν νά βλέπουν καί τήν μικρή αὐτή ἔλλαμψη τῆς θεότητάς Του, πού φανέρωσε ὁ Ἰησοῦς Χριστός στό Θαβώρ, καί, ὅπως μᾶς λέγει ὁ Εὐαγγελιστής, «ἔπεσον ἐπί πρόσωπον αὐτῶν καί ἐφοβήθησαν σφόδρα» (Ματθ. 17,6). Γιατί ἔπεσαν κατά γῆς καί δέν ἄντεξαν τό θεῖο φῶς; Γιατί τό φῶς αὐτό τούς ἦλθε ἀπ᾽ ἔξω! Οἱ ἴδιοι δέν εἶχαν λάβει ἀκόμη μέσα τους τήν Χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος μέ τήν Πεντηκοστή. Ἐνῶ τόν ἅγιο Σεραφείμ τοῦ Σάρωφ τόν ἔλουζε ἡ Χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καί τά πρόσωπα τῶν Ἁγίων μας τά βλέπουμε μέ τά φωτοστέφανα.

2. Κατά τήν Μεταμόρφωση τοῦ Χριστοῦ στό ὄρος φανερώθηκε ὁ Μωυσῆς καί ὁ Ἠλίας καί συλλαλοῦσαν μαζί μέ τόν Χριστό, μᾶς λέγει ὁ Εὐαγγελιστής Ματθαῖος (17,3). Τί συλλαλοῦσαν; Γιά «τήν ἔξοδον αὐτοῦ», μᾶς λέγει ὁ Εὐαγγελιστής Λουκᾶς (9,31). Δηλαδή, γιά τό πάθος Του, γιά τόν θάνατό Του. Καί ἡ Μεταμόρφωση τοῦ Χριστοῦ ἔγινε λίγο πρίν ἀπό τόν σταυρικό Του θάνατο. Τά δύο πρόσωπα πού ἐμφανίστηκαν, ὁ Μωυσῆς καί ὁ Ἠλίας, ἀντιπροσωπεύουν ὅλη τήν Παλαιά Διαθήκη. Ὁ Μωυσῆς τόν Νόμο καί ὁ Ἠλίας τούς Προφῆτες. Καί ὅλη ἡ Παλαιά Διαθήκη μᾶς μιλάει γιά τόν Μεσσία Ἰησοῦ Χριστό καί γιά ὅλη τήν ζωή Του. Ἰδιαίτερα ὅμως καί πολύ ζωντανά μᾶς μιλάει γιά τό πάθος τοῦ Μεσσία, γιά τό ὁποῖο συλλαλοῦσαν ὁ Μωυσῆς καί ὁ Ἠλίας μέ τόν Χριστό κατά τήν Μεταμόρφωσή Του στό ὄρος.

3. Ἀλλά ὁ Πέτρος, μή θέλοντας νά πάθει ὁ Χριστός, ἀπό τήν πολλή ἀγάπη πού τοῦ εἶχε, τοῦ πρότεινε νά παραμείνουν ἐκεῖ καί νά μήν κατέβουν ἀπό τό ὄρος καί φονευθεῖ στά Ἰεροσόλυμα, «μή εἰδώς ὅ λέγει», μᾶς λέγει ὁ Εὐαγγελιστής Λουκᾶς (9,33).

Μάλιστα ὁ Πέτρος πρότεινε ἀκόμη στό Χριστό νά κάνουν ἐκεῖ στό ὄρος τρεῖς σκηνές• μία γι᾽ Αὐτόν, τόν Ἰησοῦ, μία γιά τόν Μωυσῆ καί μία γιά τόν Ἠλία. Ἄς προσέξουμε ὅτι δέν εἶπε γιά δική του σκηνή. Σάν νά ἔλεγε: Δέν θέλω ἐγώ σκηνή, Χριστέ! Μοῦ ἀρκεῖ νά Σέ βλέπω καί νά Σέ ἀπολαμβάνω! Μοῦ φτάνει αὐτό! – Ἀλλά ἐνῶ ὁ Πέτρος ἔλεγε γιά χειροποίητες σκηνές στό ὄρος, γιά νά μείνουν ἐκεῖ, ὁ Θεός Πατέρας ἔδειξε ἄλλη ἀχειροποίητη σκηνή• ἔδειξε μία φωτεινή νεφέλη. «Ἰδού νεφέλη φωτεινή ἐπεσκίασεν αὐτούς»! Ὅπως στήν Παλαιά Διαθήκη ὁ Θεός ἔκανε τήν παρουσία Του σέ νεφέλη, ἔτσι καί τώρα γίνεται μέ τόν Υἱό Του. Γιά νά φανεῖ καί μέ αὐτό ἡ θεότητα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, γιατί ἡ νεφέλη δηλώνει τήν παρουσία τοῦ Θεοῦ. Ἀπό τήν νεφέλη δέ ὁ οὐράνιος Πατέρας ἀνακήρυξε τόν Ἰησοῦ Χριστό ὡς ἀγαπητό Του Υἱό, στόν Ὁποῖο ἀναπαύεται. «Οὗτός ἐστιν – εἶπε – ὁ υἱός μου ὁ ἀγαπητός ἐν ᾧ εὐδόκησα. Αὐτοῦ ἀκούετε» (Ματθ. 17,5). Ἀλλά τί σημαίνει ὁ τελευταῖος λόγος τοῦ οὐρανίου Πατέρα, τό «αὐτοῦ ἀκούετε»; Σημαίνει νά ὑπακούουμε στόν Υἱό Του. Αὐτό ὁ Θεός τό εἶπε στούς μαθητές Του, γιατί αὐτοί ἦταν ἐκεῖ στό ὄρος. Καί μάλιστα, ὅπως ἑρμηνεύουν οἱ ἅγιοι Πατέρες, τό εἶπε ἰδιαίτερα γιά τόν Πέτρο. Γιατί πρίν ἀπό τήν Μεταμόρφωση, ὅταν ὁ Χριστός εἶπε στούς μαθητές Του ὅτι θά σταυρωθεῖ, ὁ Πέτρος ἀντέλεγε καί εἶπε μάλιστα «οὐ μή ἔσται σοι τοῦτο» (Ματθ. 16,22). Ὅτι, δηλαδή, αὐτό δέν θά γίνει ποτέ. Ἀλλά, χριστιανοί μου, ἄν δέν σταυρωνόταν ὁ Χριστός δέν θά σωζόμασταν. Ὁ Διάβολος μόνο ἤθελε νά μήν σταυρωθεῖ ὁ Χριστός, γιατί αὐτός μόνον δέν θέλει τήν σωτηρία μας. Γι᾽ αὐτό καί ὁ Χριστός μας ἐπέπληξε πολύ τόν Πέτρο γιά τήν ἀντίρρησή του καί μάλιστα τόν εἶπε «Σατανᾶ», ὡς συνηγοροῦντα μέ τόν Διάβολο, ἄν ἐμποδίσει τήν Θυσία τοῦ Χριστοῦ. Τό «αὐτοῦ ἀκούετε», λοιπόν, πού εἶπε ὁ οὐράνιος Πατέρας κατά τήν Μεταμόρφωση, ἀπευθύνεται ἰδιαίτερα στόν Πέτρο, νά μήν ἀντιλέγει στό θεῖο σχέδιο.

4. Ἡ Μεταμόρφωση τοῦ Χριστοῦ, ἀγαπητοί μου, ἔγινε πρίν ἀπό τό Πάθος Του. Γιά νά μή νομίσουν οἱ μαθητές ὅτι ὁ Χριστός πάσχει ἀπό ἀδυναμία, ὅτι δέν μποροῦσε, δηλαδή, νά κάνει διαφορετικά, γι᾽ αὐτό καί φανερώνει τήν θεότητά Του κατά τήν Μεταμόρφωσή Του, ὥστε νά νοήσουν οἱ μαθητές ὅτι ὁ Διδάσκαλός τους πάσχει ἑκούσια, πάσχει μέ τό θέλημά Του, καί ὄχι ἀπό ἀνθρώπινη ἀδυναμία, ἐπειδή τό ἤθελαν οἱ ἐχθροί Του. Ἔτσι τό λέγει καί τό Κοντάκιο τῆς Ἑορτῆς. Ὁ Χριστός μεταμορφώθηκε ὥστε , «ὅταν – οἱ μαθητές – Σέ ἴδωσι σταυρούμενον τό μέν πάθος νοήσωσιν ἑκούσιον». Ἀφοῦ λοιπόν συνδέεται τόσο στενά ἡ Μεταμόρφωση μέ τόν σταυρικό θάνατο τοῦ Χριστοῦ, γι᾽ αὐτό κατά τήν ἑορτή τῆς Μεταμορφώσεως ψάλλουμε τίς Καταβασίες «Σταυρόν χαράξας Μωσῆς» καί ἀπό τήν Μεταμόρφωση ἀρχίζουμε μία μυστική Τεσσαρακοστή (40 ἡμέρες ἀκριβῶς) γιά τήν ἑορτή τοῦ Σταυροῦ στίς 14 Σεπτεμβρίου.

Μέ πολλές εὐχές,
† Ὁ Μητροπολίτης Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ἰερεμίας