Αφοβία

† Ἀναστάσιος
Ἀρχιεπίσκοπος Tιράνων, Δυρραχίου καί πάσης Ἀλβανίας

Πάσχα 2020

«Μὴ φοβεῖσθε·» (Ματθ. 28:10)

Ένα βασικό δώρο που μας χάρισε ο Αναστάς Κύριος επισημαίνει ο ύμνος της πασχαλινής περιόδου: «Τῶν θυρῶν κεκλεισμένων, ἐπιστὰς ὁ Ἰησοῦς τοῖς μαθηταῖς, ἀφοβίαν καὶ εἰρήνην ἐδίδου». Με τη δύναμη που προσφέρει η αφοβία αυτή, οι μαθητές, πτοημένοι προηγουμένως από τον «φόβον τῶν Ἰουδαίων», αναδείχθηκαν ατρόμητοι Απόστολοι «εἰς πάντα τά ἔθνη», μάρτυρες της Αναστάσεώς Του.

Ο φόβος είναι ένας επικίνδυνος σύμβουλος του ανθρώπου.  Διεισδύει με ποικίλους τρόπους στη σκέψη και στη βούληση, μειώνοντας την ανθεκτικότητα και τη δημιουργικότητά μας. Φόβο προκαλούν στον άνθρωπο διάφορες αιτίες: πολεμικές συγκρούσεις, φυσικές καταστροφές, επιδημίες ασθενειών, όπως η πρόσφατη  πανδημία COVID-19, που έχει συγκλονίσει την ανθρωπότητα ολόκληρη. Φόβο σε προσωπικό επίπεδο δημιουργούν οι εχθρότητες, οι αδικίες, οι ποικίλες ατομικές συγκρούσεις˙ αλλά συχνά και οι αδυναμίες μας. Ο ανθρώπινος φόβος κορυφώνεται κυρίως μπροστά στον θάνατο.

 «Μὴ φοβεῖσθε·» (Ματθ. 28:10) παρότρυνε τις μυροφόρες γυναίκες ο αναστημένος Χριστός˙ τον χαιρετισμό «εἰρήνη ὑμῖν» απηύθυνε στους μαθητές Του, προσθέτοντας: «Λάβετε πνεῦμα Ἅγιον» (Ιω. 20:22). Η ζωή σας θα στηρίζεται στη συνεχή δύναμη και ενέργεια του Αγίου Πνεύματος μέσα στην ύπαρξή σας. Το Άγιο Πνεύμα ενδυναμώνει έκτοτε όλους τους μαθητές του Ιησού Χριστού, συνδέοντας την αφοβία με την ειρήνη και την αγάπη. Και ακόμη ο Κύριος τούς διαβεβαίωσε ότι θα είναι μαζί τους όλες τις ημέρες «ἕως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος» (Ματθ. 28:20).

*

Η χριστιανική αφοβία συνδέεται οργανικά με τον φόβο του Θεού, ο οποίος είναι «ἀρχή σοφίας» (Παρ.9:10) και  σημαίνει δέος, ευλάβεια, επίγνωση της παρουσίας Του. Ο ένθεος αυτός φόβος αποτελεί τη ζωτική πηγή και δύναμη της αφοβίας. Όποιος φοβάται τον Θεό, δεν φοβάται κανέναν και τίποτε. Η αφοβία στην οποία αναφερόμαστε δεν σχετίζεται με μία ακαθόριστη αισιοδοξία. Στηρίζεται στην πίστη στον Θεό και στην έμπρακτη αγάπη.

  Η συναίσθηση της συνεχούς παρουσίας του Θεού χαρίζει στην καθημερινή μας πορεία ειρηνική αφοβία. «Ἐὰν γὰρ καὶ πορευθῶ ἐν μέσῳ σκιᾶς θανάτου, οὐ φοβηθήσομαι κακά, ὅτι σὺ μετ᾿ ἐμοῦ εἶ·» (Ψαλμ. 22:3) βεβαιώνει ο ψαλμωδός. Και ένας ποιητής της γενιάς μας συμπληρώνει: «Όταν είσαι στο πλευρό μου από τη δόξα Σου μεθώ·  ούτε και τον εαυτό μου δεν έχω πια να φοβηθώ».

Αυτό τον καιρό η σκέψη και η συμπεριφορά μας έχουν αιχμαλωτιστεί από τον κορωνοϊό. Δεν πρέπει, όμως, να αφήσουμε τον αθέατο αυτόν εχθρό να μας λυγίσει. Παραμένοντας στο σπίτι, ας μην απομονωθούμε. Αντιθέτως, ας ενισχύουμε ο ένας τον άλλον, με λόγο και πράξεις απλές, με σιωπή στοργής, με πρόσχαρη διάθεση.  Όμως, να μην περιορισθούμε στην τόνωση της δικής μας οικογένειας, Ας επεκτείνουμε ευρύτερα το ενδιαφέρον μας και στους φίλους, τους εγγύς και τους μακράν. Επείγει να συμμετάσχουμε σε έναν αγώνα ελευθερίας από το φοβικό σύνδρομο, που ανεξέλεγκτα επεκτείνεται γύρω μας. Δεν θα μας αφήσει ο Θεός! Κάτι καλό θα βγει και από αυτή τη δοκιμασία. Αυτός ο πρωτόγνωρος πόλεμος θα κερδηθεί με γενική, πανανθρώπινη επιστράτευση αλληλεγγύης.

*

Η ἐν Χριστῷ αφοβία κορυφώνεται προ του θανάτου. Διαπνέεται από την πεποίθηση ότι: «ἐάν τε οὖν ζῶμεν ἐάν τε ἀποθνήσκωμεν, τοῦ Κυρίου ἐσμέν.» (Ρωμ. 14:8). «Μηδεὶς φοβείσθω τὸν θάνατον» προτρέπει ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, «ἠλευθέρωσε γὰρ ἡμᾶς ὁ τοῦ Σωτῆρος θάνατος». Όλος ο εορτασμός του Πάσχα αναπτύσσει και ενισχύει αυτή τη βασική εμπειρία της Εκκλησίας μας. Η βεβαιότητα για την υπέρβαση του θανάτου προσφέρει μία διαφορετική προοπτική στην καθημερινή ζωή: «Ἡμεῖς οἴδαμεν ὅτι μεταβεβήκαμεν ἐκ τοῦ θανάτου εἰς τὴν ζωήν, ὅτι ἀγαπῶμεν τοὺς ἀδελφούς», (εμείς γνωρίζουμε πως από τον θάνατο έχουμε περάσει στη ζωή· κι αυτό το γνωρίζουμε, επειδή αγαπάμε τους αδελφούς). (Α΄ Ιω.3:14). Αυτή είναι η εμπειρία αναρίθμητων ανθρώπων, που διαμέσου των αιώνων βιώνουν την ἐν Χριστῷ πίστη καί ἀγάπη: «Φόβος οὐκ ἔστιν ἐν τῇ ἀγάπῃ ἀλλ’ ἡ τελεία ἀγάπη ἔξω βάλλει τόν φόβον» (Α΄ Ἰω. 4:18).

Καλό Πάσχα, αδελφοί μου! Με την Ανάσταση μέσα μας! Ας γίνει η καρδιά μας «ναός Θεοῦ ζῶντος» (Β΄ Κορ. 6:16). Στον αιφνιδιασμό και την ανησυχία που έφερε η οδυνηρή αυτή πανδημία, ας αντιτάξουμε την αφοβία που δωρίζει ο σταυρωθείς και αναστάς Χριστός. Μίαν αφοβία γεμάτη ειρήνη και αλληλεγγύη!

Φέτος δεν θα μπορέσουμε να μεταδώσουμε το αναστάσιμο φως ο ένας από τη λαμπάδα του άλλου. Ας μεταλαμπαδεύσουμε από τη μια καρδιά στην άλλη το φως της ελπίδας και της ἐν Χριστῷ αφοβίας! Χριστός Ανέστη!