Του Νίκου Νικολόπουλου (*)
Δεν μπορεί να υπάρχει καλό μέλλον, αν δεν στηρίζεται στους θεμελιακούς πυλώνες της πολιτιστικής και θρησκευτικής παράδοσης.
Η εποχή μας είναι δύσκολη, σύνθετη, γεμάτη μεγάλες προκλήσεις και πολλές αντιφάσεις. Η τεχνολογική εξέλιξη, όπως και όλα σχεδόν τα επιτεύγματα του ανθρώπου, μπορούν να χρησιμοποιηθούν, είτε για καλό, είτε για κακό σκοπό.
Για μένα, για όλους εμάς που ανήκουμε στη μεγάλη ορθόδοξη χριστιανική κοινότητα, το κακό βρίσκεται σε όσους υποστηρίζουν το «κεφάλαιο χωρίς Θεό», σε άθρησκες και νεοταξίτικες απόψεις που προσπαθούν να ενδυθούν τους μανδύες της δήθεν προόδου, των δήθεν ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της δήθεν προστασίας του περιβάλλοντος. Σε όλες εκείνες τις δυνάμεις που προωθούν αντιεκκλησιαστικές αντιλήψεις και προσπαθούν να μας πείσουν ότι ο άνθρωπος δεν έχει και ψυχοπνευματική οντότητα.
Αντιστεκόμαστε σε όλα αυτά και σε αυτούς που τα εκφράζουν. Ξέρουμε πως το ανεθκτικότερο στοιχείο της ιστορικής διάρκειας τα τελευταία 2.000 χρόνια είναι η Χριστιανική Ορθόδοξη Εκκλησία. Σε αυτή την περίοδο, αυτοκρατορίες και κράτη γκρεμίστηκαν, εξουσίες, κόμματα, ιδεολογίες εξανεμίστηκαν. Η Εκκλησία όμως παραμένει όρθια, παρά τις διώξεις και τους πολέμους που υπέστη.
Και αυτό συμβαίνει γιατί έχει θεανθρώπινη υπόσταση. Γιατί μεταφέρει πανανθρώπινα και διαχρονικά μηνύματα βελτίωσης και τελικά, θέωσης του ανθρώπου. Γιατί αδιαφορεί για τα μικρά και τα φθαρτά και ασχολείται με τα μεγάλα και τα άφθαρτα. Γιατί, τελικά, το πνεύμα της αλήθειας και της αγάπης, υπερισχύει κάθε άλλου.
Η Ορθοδοξία, αποτελεί τον μεγάλο φάρο.
Και μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αυτό τον φάρο, όχι μόνο για να κάνουμε πιο φωτεινές τις δικές μας διαδρομές, αλλά και για να ανοίξουμε μαζί δρόμους προς πολλούς άλλους.
Γνωρίζω απολύτως καλά, ότι υπάρχει ένας μεγάλος «πλούτος» καταγεγραμμένων προτάσεων, που έχουν συγκεντρωθεί στους τόμους των πρακτικών από τις συναντήσεις και τις ημερίδες, που πραγματοποιήθηκαν τα προηγούμενα 20 χρόνια με τη συμμετοχή Υπουργών, βουλευτών και τεχνοκρατών από χώρες όλου του Ορθόδοξου Τόξου.
Ενός τόξου, που δυστυχώς, ακόμα δεν έχει ενεργοποιηθεί και αξιοποιηθεί, όπως θα έπρεπε, αλλά και όπως θα μπορούσαμε να έχουμε κάνει.
Οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί στον κόσμο, είμαστε κάπου 250 εκατομμύρια. Αποτελούμε μία μεγάλη δύναμη, που μπορεί να γίνει ακόμα μεγαλύτερη. Εχουμε χρέος να δείξουμε ότι είμαστε μία μεγάλη δύναμη που γίνεται όλο και μεγαλύτερη. Αντί να βλέπουμε τους νέους μας να αμφιβάλλουν ή να παρασύρονται από αλλότριες αντιλήψεις και δοξασίες, θα ήταν καλύτερο να τους καταστήσουμε διαδόχους της μεγάλης Ορθόδοξης συμμαχίας.
Γι’ αυτό είναι καθήκον μας να χτίσουμε μία νέα ισχυρή σχέση με όλες τις Χριστιανικές Χώρες. Να αντιπαλέψουμε τις προσπάθειες αλλαγής του Θρησκευτικού και πολιτιστικού χάρτη της Ευρώπης αλλά και του κόσμου, δια μέσου του προσηλυτισμού και της υποθάλψεως θρησκευτικών ανταγωνισμών.
Η Ορθοδοξία έχει την ικανότητα να υπερβαίνει τις όποιες τάσεις εθνικισμού και αυταρέσκειας και, διά της ενότητάς της και της οικουμενικότητάς της, να συμβάλλει στην οικοδόμηση και εδραίωση της ειρήνης και της κοινωνικής Δικαιοσύνης στη νέα Ευρώπη.
Ας μην το ξεχνάμε: η Εκκλησία του Χριστού είναι μία, καθολική και αποστολική. Αυτό σημαίνει ότι η όλη της παρουσία δεν μπορεί να έχει καμία σχέση με τον εθνικισμό ή το ρατσισμό. Σε μια εποχή όπου οι άνθρωποι όλο και περισσότερο συνωστίζονται μέσα στους θαλάμους μιας παγκόσμιας ηλεκτρονικής φυλακής, βασικό στοιχείο της μαρτυρίας της Εκκλησίας είναι η οικουμενικότητα του κηρύγματος, το άνοιγμα εις «πάντα τα έθνη», η απέραντη χωρητικότητά της, η ευρύτητα, το έλεος, η ελευθερία της, όλα αυτά σε συνδυασμό με τη σαφήνεια και την τόλμη της ομολογίας της.
Αποτελεί ύβρη, κατά την αρχαιοελληνική έννοια, ή αμαρτία κατά τη χριστιανική, οι χριστιανικές Εκκλησίες να ταυτίζονται με επιδείξεις κοσμικής δύναμης, με έριδες και διαμάχες, με διεκδικήσεις δικαιωμάτων, με εγωιστικές αντιπαραθέσεις και συνεχείς ανταγωνισμούς για πρωτοκαθεδρίες που κανένα νόημα δεν έχουν. Και είναι μάλλον καιρός, οι δομές της συνοδικής και συλλογικής εκκλησιαστικής έκφρασης (π.χ. η εκλογή των επισκόπων) να αποκτήσουν συμβατότητα με τον ευαγγελικό λόγο και τις πράξεις των Αγίων Αποστόλων.
Πρέπει οπωσδήποτε να δημιουργηθεί άλλη σχέση με το λαό του Θεού και γενικότερα με την κοινωνία. Να πλησιάσουμε το λαό! Η δυτικότροπη σχέση Εκκλησίας και Κράτους, που μας επιβλήθηκε κι εμείς αποδεχθήκαμε, καίρια έπληξε την παραδοσιακή σχέση Εκκλησίας και λαού.
Χρειαζόμαστε ένα ανανεωτικό κίνημα πανoρθόδοξης Ενότητας. Και νέο λόγο. Ξεκάθαρο, τολμηρό, σύγχρονο και ελπιδοφόρο.
Προς αυτή την κατεύθυνση, νομίζω ότι θα ήταν ευχής έργο να δημιουργηθεί ένα ανανεωτικό κίνημα των Εκκλησιών.
Θυμάμαι, για παράδειγμα, ότι το έτος 2000 η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος είχε οργανώσει ένα πρωτοποριακό Συνέδριο με τον τίτλο «Επιστήμη, Τεχνολογία, Ορθοδοξία», το οποίο θα μπορούσε να επαναληφθεί σε μία οικουμενική πανορθόδοξη συνάντηση και μάλιστα με τη χρήση της σύγχρονης τεχνολογίας.
Το πρόβλημα δεν είναι οι νέες τεχνολογίες, αλλά η χρήση τους και η αξιοποίησή τους. Ο ορθόδοξος κόσμος μπορεί να αξιοποιήσει τις νέες τεχνολογίες για να διαμορφώσει το δικό του ανανεωτικό κίνημα, αλλά και για να ενισχύσει τη χριστιανική ιεραποστολή και τη διάδοση της Ορθόδοξης Πατερικής Χριστιανικής διδασκαλίας, σ’ όλη την Οικουμένη. Είναι στο χέρι μας να φτιάξουμε από κοινού τα πρώτα πιλοτικά προγράμματα.
Σήμερα, σε μια δύσκολη παγκόσμια συγκυρία, οι νέες τεχνολογίες μας επιτρέπουν με άνεση να υπερβούμε τα σύνορα και να επικοινωνήσουμε με πολίτες και κυρίως νέους από όλο τον κόσμο, Χριστιανούς Ορθόδοξους στην πίστη, με στόχο την κοινή μας πολιτισμική έκφραση μέσω της κοινής μας πίστης ως κοινής βάσης για την συμμετοχή μας στην διαμόρφωση της σύγχρονης ιντερνετικής πολυσύνθετης πραγματικότητας.
Αναλύοντας δε, σε αυτή τη νέα πραγματικότητα πρέπει να αναζητηθούν η δυνατότητα και η προληπτική ικανότητα όλων να αξιοποιήσουμε την Ορθοδοξία ως μία άλλη πολιτική και πολιτιστική έκφραση.
Εν τέλει, εκφράζω την πεποίθηση ότι το μεγάλο μας «όπλο» απέναντι στις δύσκολες προκλήσεις της εποχής μας και σε όσους επιβουλεύονται πατρίδες και θρησκείες, είναι οι κοινές πνευματικές αξίες που ενώνουν τους Ορθόδοξους λαούς. Και τους λαούς αυτούς δεν πρέπει να τους χωρίζουν τεχνητές διαφορές και ψεύτικα τείχη. Είναι καθήκον μας να αποκαταστήσουμε τις αλήθειες και να σηκώσουμε ψηλά τις σημαίες του Τριαδικού Θεού, στον οποίο πιστεύουμε. Αν το κάνουμε, στο τέλος θα είμαστε και πάλι στους νικητές της ιστορίας. Ολοι μαζί…
(*) Ο Νίκος Νικολόπουλος είναι Πρόεδρος του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος Ελλάδος και ανεξάρτητος βουλευτής Αχαΐας
Εφημερίδα «Κιβωτός της Ορθοδοξίας»
