Το Καύχημα της Θεσσαλονίκης

«Μακαρίζομέν σε, εὐσεβῶν οἱ χοροί, ἀθλοφόρε μυροβλύτα Δημήτριε, καὶ τιμῶμεν σου λειψάνων τὴν σορόν» – Το Καύχημα της Θεσσαλονίκης

«Δημήτριον τιμήσωμεν, τὸν σοφώτατον ἐν διδαχαῖς, καὶ στεφανίτην ἐν Μάρτυσι»

«Τῇ ΚΣΤ’ τοῦ αὐτοῦ μηνός, Μνήμη τοῦ Ἁγίου καὶ Ἐνδόξου Μεγαλομάρτυρος Δημητρίου τοῦ Μυροβλύτου, καὶ θαυματουργοῦ.»

Όλη η λειτουργική ζωή του ενιαυτού της Εκκλησίας μας, είναι πλήρης από εορτές Αγίων· Μαρτύρων, Αποστόλων, Οσίων, Ευαγγελιστών κ.α. Άνθρωποι που έδωσαν τη ψυχή τους για τη διάδοση, την εγκαθίδρυση του Ευαγγελίου όπου γης, αλλά και άνθρωποι που έδωσαν τη ζωή τους σε καιρό διωγμού.

Μέσα στους Μάρτυρες της Εκκλησίας μας -όπου είναι η πρώτη τιμητική χορεία των Αγίων, λόγω του μαρτυρίου τους-, συγκαταλέγεται και ο Άγιος Δημήτριος ο Μυροβλύτης. Ένας νέος άνθρωπος με σημαντική θέση στο ρωμαϊκό στρατό και είχε όλη του τη ζωή για την σταδιακή του εξέλιξη και προαγωγή. Ο Άγιος Φώτιος, πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, αναφέρεται στον Άγιο: «οὗτος ὁ τοῦ Χριστοῦ μάρτυς Δημήτριος, κῆρυξ ὢν καὶ διδάσκαλος τῆς εὐσεβείας, τοὺς ἀποστολικοὺς δρόμους καὶ τοῦς ἀγῶνας ἐμιμεῖτο καὶ τὴν Θεσσαλονικέων πόλιν τῷ φωτὶ τῶν αὐτοῦ κηρυγμάτων τοῦ τῆς πλάνης σκότους ἀπάγων Χριστῷ προσῆγεν» (Φωτίου Βιβλιοθήκη, Κώδιξ 255). Αλλά και ο Άγιος Γρηγόριος Παλαμάς, αναφέρει ότι ο Άγιος Δημήτριος είναι: «το μέγα της Εκκλησίας ωράϊσμα».

Εκείνη την περίοδο, αυτοκράτορας στη Ρωμαϊκή αυτοκρατορία ήταν ο Διοκλητιανός. Αρχίζει έναν σκληρό διωγμό εναντίων των χριστιανών, με διάταγμα «περί αρνήσεως του Χριστιανισμού».

Εντός ολίγων ημερών, ο νεαρός αξιωματικός και χριστιανός Δημήτριος, οδηγείται στη φυλακή. Ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, στο Εγκώμιό του προς τον μάρτυρα, αναφέρει: «Ἐγὼ καὶ τὴν στρατιωτικὴν στολὴν καὶ τὸν ἐν τῇ χειρὶ δακτύλιον καὶ τὸν ὑπατικὸν ὠρατίωνα, ὅν ὁ μάρτυς ἀνεδεῖτο παρὰ τοῦ τηνικαῦτα βασιλέως τὸ σχῆμα λαβών, σύμβολα τελέσαι λογίζομαι τῆς παρὰ τοῦ ὄντως βασιλέως μυστικῶς δεδομένης διδασκαλικῆς ἀξίας καὶ προεδρίας τῷ μάρτυρι· διὸ καὶ ἡ τοῦ Θεοῦ θεία χάρις οὐκ ὀλίγα δι’ αὐτῶν τεθαυματούργηκεν ὕστερον».

Ο ιερός υμνογράφος παρομοιάζει τον νεαρό Μάρτυρα: «Πύργος εὐσεβείας πέφηνας, ἐρηρεισμένος στερρῶς, ἐπὶ πέτραν τῆς πίστεως» ως πύργο ευσέβειας στερεωμένος στην πέτρα της πίστεως.

Η αιτία;

Δεν απαρνήθηκε τον Χριστό.

Δεν απαρνήθηκε τη Ζωή.

Πώς να αφήσει την Αιώνια Ζωή για μία επίγεια σταδιοδρομία και για κάτι πρόσκαιρο, αφού μέσα του είχε τη δόξα, τη χάρη αλλά και την παρουσία του Θεού, κατά τον Απόστολο Παύλο «Ζῶ δὲ οὐκέτι ἐγὼ, ζῇ δὲ ἐν ἐμοὶ Χριστός» (Γαλ. β’ 20);

Ακόμα και σήμερα, ο Άγιος Δημήτριος μάς δείχνει το δρόμο. Δείχνει το δρόμο για όλους μας. Αποτελεί ένα πρότυπο, κυρίως, για εμάς τους νέους.

Είχε προκλήσεις λόγω της νεότητάς του αλλά και λόγω του αξιώματος που κατείχε.

Αλλά, έμεινε ακλόνητος στην πίστη του. Μέχρι τέλους ήταν με το Χριστό.

«Μή ἐπαισχυνθῇς τό μαρτύριον τοῦ Κυρίου ἡμῶν» (Β’ Τιμ. 1,8) ήταν η ζωή του Μεγαλομάρτυρος. Ποτέ του δεν ντράπηκε να ομολογήσει τον Αρχηγό της Ζωής, ακόμα και μπροστά στον κοσμικό θάνατο. Αναφέρω κοσμικό, γιατί δεν πέθανε ποτέ και είναι στη χορεία της θριαμβεύουσας εκκλησίας. Η ζωή του είναι απόλυτα συνυφασμένη με τη ζωή του Αποστόλου Παύλου και τις προτροπές του.

Ακούγοντας, το βίο του νεαρού Αγίου, θα μπορούσε κάποιος να αντιδράσει και να πει: «-Σπατάλησε όλη του τη ζωή για το Χριστιανισμό; Θα μπορούσε να είχε αρνηθεί το Χριστό ενώπιον του αυτοκράτορα, αλλά να συνεχίσει ο ίδιος να προσεύχεται σ’ Αυτόν μυστικώς».

Δυστυχώς, αδερφοί μου, ζούμε στην εποχή της καλοπέρασης. Για να περνάω καλά, κάνουμε ό,τι είναι ανθρωπίνως δυνατό. Σε μία εποχή, που οι ηθικές αξίες και οι αρχές περνάνε σημαντική κρίση.

Έρχεται ο Άγιος Δημήτριος και με τη ζωή Του, μάς διδάσκει τι πρέπει να κάνουμε.

Να είμαστε ανυποχώρητοι στη πίστη μας. «ἐνδυναμοῦ ἐν τῇ χάριτι τῇ ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ», ήταν η ζωή του τιμώμενου Αγίου.

Ο Μεγαλομάρτυρας, μάς διδάσκει, επίσης, και την ιεραποστολή. Στο εγκώμιο του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά προς τον Άγιο, τονίζει ότι: «οὕτω καταφυγὴ μὲν ὁ θειότατος ὑπῆρχε τηνικαῦτα μάρτυς πάντων τῶν εὐσεβῶν αἱρουμένων, Καταφυγὴ δὲ καὶ ὁ τόπος ἐντεῦθεν ἐκλήθη». Κατάφερε να δημιουργήσει μία σύναξη, που μετέδιδε σε νέους ανθρώπους τη χριστιανική πίστη και το αναστάσιμο μήνυμα. Έγινε μιμητής του Αποστόλου Παύλου, όπου κήρυξε το Χριστό στην πόλη, για πρώτη φορά. Όπως, υπογραμμίζει και ο Γρηγόριος Παλαμάς: «πᾶσα ἡ πόλις αὕτη κατηλλάγημεν τῷ Θεῷ διὰ τοῦ θανάτου αὐτοῦ».

Όσοι αξιωθήκαμε από το Θεό και κατοικούμε στην πόλη του Αγίου Δημητρίου, στη Θεσσαλονίκη, γνωρίζουμε την παρουσία του εντός αυτής. Όλοι όσοι προστρέχουμε στο σπίτι του, στο Ναό του, για να τον παρακαλέσουμε για κάτι, εξαρχής ξέρουμε ότι θα μας ακούσει και θα μας βοηθήσει. Ο ναός του είναι ένα καταφύγιο για όλους τους κατοίκους της πόλης αλλά και για όλους τους χριστιανούς όπου γης. Είναι ένα καταφύγιο μέσα στο χάος της καθημερινότητας. Σε μία καθημερινή μέρα, μπορούμε να δούμε Ρώσους, Σέρβους, αλλά και άλλους με διαφορετική θρησκεία. Όλοι νιώθουν έντονα την παρουσία του και διά μέσου της μυροβλησίας των αγίων του λειψάνων. Όσοι μπαίνουμε στο ιερό κουβούκλιο, που βρίσκεται η αργυρή λάρνακα με τα χαριτόβλυτα λείψανα του Μεγαλομάρτυρα, αισθανόμαστε μία ευωδία να ξεχειλίζει από τη λάρνακα και έχουμε την πεποίθηση ότι μάς ακούει σε κάθε τι που θα τον επικαλεστούμε και θα ενεργήσει «πρὸς τὸ συμφέρον». Ο αυτοκράτορας Βασίλειος Β΄ ο Βουλγαροκτόνος, σχετικά με τα θαύματα του Αγίου, τονίζει ότι: «ἔνθα κείμενος βρύει ἰάματα» (Μηνολόγιο Βασιλείου Β΄)

«Τὸν λόγχαις κληρωσάμενον, τῆς σωτηρίου πλευρᾶς τὴν χάριν, τῆς νυγείσης τῇ λόγχῃ, ἐξ ἧς ἡμῖν πηγάζει ὁ Σωτήρ, ζωῆς καὶ ἀφθαρσίας νάματα, Δημήτριον τιμήσωμεν, τὸν σοφώτατον ἐν διδαχαῖς, καὶ στεφανίτην ἐν Μάρτυσι· τὸν δι’ αἵματος τελέσαντα, τὸν τῆς ἀθλήσεως δρόμον, καὶ θαύμασιν ἐκλάμψαντα πάσῃ τῇ οἰκουμένῃ, τόν ζηλωτὴν τοῦ Δεσπότου, καὶ συμπαθῆ φιλόπτωχον· τὸν ἐν πολλοῖς καὶ πολλάκις κινδύνοις χαλεποῖς, τῶν Θεσσαλονικέων προϊστάμενον, οὗ καὶ τὴν ἐτήσιον μνήμην γεραίροντες, δοξάζομεν Χριστὸν τὸν Θεόν, τὸν ἐνεργοῦντα δι’ αὐτοῦ πᾶσι τὰ ἰάματα». (Δοξαστικό αίνων ήχος δ’, εορτής Αγ. Δημητρίου)

Σωτήριος Θεολόγου, Φοιτητής Α.Ε.Α.