Συναξάρι 14ης Ἰουνίου: Κυριακή Α΄ Ματθαίου – τῶν Ἁγίων Πάντων

† Τῇ ἡμέρᾳ αὐτῇ, τήν τῶν ἁπανταχοῦ τῆς οἰκουμένης ἐν Ἀσίᾳ, Λιβύῃ, καί Εὐρώπῃ, Βορρᾷ τε καί Νότῳ, Ἁγίων Πάντων ἑορτήν ἑορτάζομεν.

Ἡ Ἐκ­κ­λη­σί­α, πού θε­με­λι­ώ­νε­ται στή γῆ τήν ἡ­μέ­ρα τῆς Πε­ντη­κο­στῆς καί ἔ­χει τή βά­ση της στό Σταυ­ρό καί τήν Ἀ­νά­στα­ση τοῦ Χρι­στοῦ, πού εἰ­σέρ­χε­ται στήν ἱ­στο­ρί­α γι­ά νά τήν με­τα­μορ­φώ­σει καί νά τήν χρι­στο­ποι­ή­σει, συ­νά­γει σή­με­ρα ὅ­λους τούς καρ­πούς της. Ἑ­ορ­τά­ζει τήν ἱ­ε­ρά μνή­μη τῶν Ἁ­γί­ων Πά­ντων.

Σή­με­ρα, μέ­σα στή λει­τουρ­γι­κή μνή­μη τῆς Ἐκ­κ­λη­σί­ας, χαι­ρό­μα­στε τήν πα­ρου­σί­α ὅ­λων τῶν ἁ­γί­ων, «τό πε­ρι­κεί­με­νον ἡ­μῖν νέ­φος μαρ­τύ­ρων» (Ἑ­βρ. 12,1) πού «ἔ­πλυ­ναν τάς στο­λάς αὐ­τῶν καί ἐ­λεύ­κα­ναν αὐ­τάς ἐν τῷ αἵ­μα­τι τοῦ Ἀρ­νί­ου» (Ἀ­ποκ. 7,14). Θυ­μό­μα­στε ὅ­λους ἐ­κεί­νους τούς ἁ­γί­ους ἀν­θρώ­πους πού ἔ­ζη­σαν τήν ἀ­πα­ντο­χή τῆς ἀ­νε­σπέ­ρου ἡ­μέ­ρας τῆς Βα­σι­λεί­ας τοῦ Θε­οῦ καί εἰ­σῆλ­θαν στήν ἀ­να­στη­μέ­νη ζω­ή τοῦ Χρι­στοῦ. Τι­μοῦ­με αὐ­τούς πού ἔ­ζη­σαν τό μυ­στή­ρι­ο τῆς υἱ­ο­θε­σί­ας, τό γε­γο­νός δη­λα­δή νά εἶ­ναι καί νά ἐ­νερ­γοῦν ὡς παι­δι­ά τοῦ Θε­οῦ. Ἑ­ορ­τά­ζου­με ἐ­κεί­νους πού στό ὑ­ψη­λό­τε­ρο ση­μεῖ­ο τοῦ πά­θους τους ἐ­βί­ω­σαν τήν ἀ­νε­ξί­τη­λη καί ἀ­νε­ξά­ντλη­τη χα­ρά τοῦ Πά­σχα καί ἔ­δω­σαν μέ­σα ἀ­πό τό μαρ­τύ­ρι­ό τους τήν εἰ­ρη­νι­κή μαρ­τυ­ρί­α τῆς συ­νει­δή­σε­ώς τους. Σε­βό­με­θα ἐ­κεί­νους πού δέ­χθη­καν τό λό­γο τοῦ Θε­οῦ καί ἔ­κα­ναν τή ζω­ή τους μι­ά συ­νε­χῆ ὁ­μο­λο­γί­α αὐ­τοῦ τοῦ λό­γου.

Γι­α­τί ὅ­μως τι­μᾶ­με τούς ἁ­γί­ους καί πα­νυ­γη­ρί­ζου­με τή μνή­μη τους; Θά ἦ­ταν ἀρ­κε­τό νά ἔ­χου­με ὑ­π’ ὄ­ψη μας τρεῖς πο­λύ σπου­δαί­ους λό­γους.

Πρῶ­τον ὁ ἑ­ορ­τα­σμός καί ἡ τι­μή τῶν Ἁ­γί­ων μᾶς βο­η­θᾶ­νε νά ἀ­παλ­λα­γοῦ­με ἀ­πό τήν τρα­γι­κή πλά­νη, ὅ­τι ὁ ἄν­θρω­πος θά βρεῖ τήν ὁ­λο­κλή­ρω­ση, τήν πλή­ρω­σή του ἤ τήν πα­ρη­γο­ρι­ά του στούς ἀν­θρώ­πους καί στά ἀν­θρώ­πι­να ἐ­πι­τεύ­γμα­τα. Τι­μᾶ­με αὐ­θόρ­μη­τα τούς ἁ­γί­ους καί ἑ­ορ­τά­ζου­με τή μνή­μη τους γι­ά νά θυ­μό­μα­στε τήν καί­ρι­α γι­ά τή ζω­ή μας ἀ­λή­θει­α, ὅ­τι στό Θε­ό καί στή Χά­ρη τοῦ Θε­οῦ θά βροῦ­με τήν ὁ­λο­κλή­ρω­ση καί τήν πλή­ρω­σή μας.

Ἀλ­λά τι­μᾶ­με ἐ­πί­σης τούς ἁ­γί­ους προ­βάλ­λο­ντας τήν ἀ­ρε­τή καί τήν ἁ­γι­ό­τη­τά τους, γι­ά νά δι­α­ψεύ­σου­με τό με­θο­δι­κό κή­ρυ­γμα τοῦ Δι­α­βό­λου, ὅ­τι ὅ­λοι οἱ ἄν­θρω­ποι ἔ­χουν πά­ει μέ τό μέ­ρος του, ὅ­λοι οἱ ἄν­θρω­ποι ἔ­χουν δι­α­φθα­ρεῖ.

Τι­μᾶ­με ὅ­μως τούς ἁ­γί­ους μας καί ἑ­ορ­τά­ζου­με τή μνή­μη τους, γι­ά νά θυ­μη­θοῦ­με ὅ­τι στίς φο­βε­ρές στι­γμές τῆς ἀ­νυ­πό­φο­ρης μο­να­ξι­ᾶς καί ἀ­πελ­πι­σί­ας, τοῦ πό­νου καί τῆς δο­κι­μα­σί­ας, δέν εἴ­μα­στε πρα­γμα­τι­κά μό­νοι. Γι­α­τί οἱ ἅ­γι­οι στέ­κο­νται δί­πλα μας, πρό­θυ­μοι ν’ ἀ­κού­σουν τόν πό­νο μας χω­ρίς νά ζη­τᾶ­νε τί­πο­τε, χω­ρίς πο­τέ νά προ­δί­δουν τήν ἐ­μπι­στο­σύ­νη μας σ’ αὐ­τούς.

† Τῇ ἡμέρᾳ αὐτῇ, μνήμη τοῦ ἁγίου ἐνδόξου προφήτου Ἐλισσαίου.

Ὁ Προφήτης Ἐλισσαῖος καταγόταν ἐξ Ἀβελμαούλ τῆς γῆς Μα–νασσῆ, ἦταν υἱός τοῦ πλούσιου ἀγρότου Σαφάτ, ἀπό τήν κοιλάδα Ἀβελμαουλά, ἀσκοῦσε τό ἐπάγγελμα τοῦ γεωργοῦ καί ἤκμασε κατά τό πρῶτο ἥμισυ τοῦ 9ου αἰῶνος π.Χ.

Ὁ Προφήτης Ἠλίας († 20 Ἰουλίου) εὑρῆκε τόν Ἐλισσαῖο μέ τό ἄροτρο στόν ἀγρό του καί ἐκάλεσε αὐτόν νά τόν ἀκολουθήσει, ἀφοῦ ἔρριψε ἐπάνω του τή μηλωτή του. Ἡ πράξη αὐτή συμβόλιζε τήν κλήση τοῦ Ἐλισσαίου στό προφητικό ἀξίωμα καί τήν ἐξ αὐτοῦ ἄντληση ἰσχύος καί θείας αὐθεντίας. «…Καί Ἐλισσαιέ τόν υἱόν Σαφάτ χρίσεις εἰς προφήτην ἀντί σοῦ… καί ἀπῆλθεν ἐκεῖθεν καί εὑρίσκει τόν Ἐλισσαιέ τόν υἱόν Σαφάτ καί οὗτος ἠροτρία ἐν βουσί –δώδεκα ζεύγη καί αὐτός ἐν τοῖς δώδεκα– καί ἀπῆλθεν ἐπ‘ αὐτόν καί ἐπέρριψε τήν μηλωτήν αὐτοῦ ἐπ‘ αὐτόν»¹. Ἀμέσως ὁ Ἐλισσαῖ–ος, ἀφοῦ ἔσφαξε καί διεμοίρασε ζεῦγος βοῶν, ἀκολούθησε τόν Ἠλί–α. Ἀφοῦ ἐπισκέφθηκαν τά Γάλγαλα, τήν Βαιθήλ καί τήν Ἱεριχώ, διέβησαν τόν Ἰορδάνη ποταμό, ὅπου ὁ Ἠλίας, ἐπιβάς πυρίνου ἅρ–ματος, ἐξαφανίσθηκε, ἀφοῦ ἐγκατέλειψε στά χέρια τοῦ Ἐλισσαίου τή μηλωτή του, διά τῆς ὁποίας αὐτός ἐπιτέλεσε πολλά θαύματα. Διά τῆς μηλωτῆς τοῦ Προφήτου Ἠλία διεχώρισε ἀργότερα τά νερά τοῦ Ἰορδάνου ποταμοῦ καί ἐπέρασε αὐτόν, γι’ αὐτό καί οἱ «υἱοί τῶν Προφητῶν» διέγνωσαν σέ αὐτόν τό πνεῦμα τοῦ διδασκάλου τους Ἠλία καί τόν προσκύνησαν ἕως ἐδάφους².

Ἡ προφητική δράση τοῦ Ἐλισσαίου καλύπτει τά χρονικά δια-στήματα τῶν βασιλειῶν τῶν βασιλέων τοῦ Ἰσραήλ Ἰωράμ, Ἰηοῦ, Ἰωαχάζ καί Ἰωάς (851-825 π.Χ.), τῶν ὁποίων ὑπῆρξε εὐεργετικός καί συνετός σύμβουλος. Ὑπῆρξε ἡ ψυχή τῆς προφητικῆς ἀντιστάσε-ως ἐναντίον τῆς δυναστείας τοῦ Ἀμβρί δίδοντας ὁ ἴδιος θαρραλέα τό σύνθηημα τῆς ἐξεγέρσεως καί ἀνέδειξε ἀντί τοῦ Ἰωράμ τόν Ἰού βασιλέα τοῦ Ἰσραήλ, μέ σκοπό νά ἐπιφέρει στή χώρα θρησκευτική μεταρρύθμιση.

Ἡ δράση του ὡς Προφήτου ἐμφανίζεται κυρίως συνυφασμένη μέ ἔκτακτες ἐνέργειες καί παντοειδῆ θαύματα. Μετέβαλε σέ πόσιμα τά ἁλμυρά ὕδατα πηγῆς στήν Ἱεριχώ3, εὐλόγησε τό στράτευμα τοῦ βασιλέως Ἰωράμ καί ἔτσι αὐτό ἱκανώθηκε νά νικήσει τούς Μωαβί-τες4, ἐπολλαπλασίασε τό λάδι τῆς πτωχῆς χήρας, γιά νά ἀπαλλάξει αὐτήν ἀπό δυσβάστακτα χρέη5, ἀνέστησε τόν πεθαμένο υἱό τῆς πλούσιας Σουναμίτιδος χήρας πού τόν ἐφιλοξένησε6, μετέβαλε σέ φαγώσιμη τή δηλητηριασμένη τροφή τῶν «υἱῶν τῶν Προφητῶν»7, ἐχόρτασε μέ 20 κρίθινους ἄρτους ἑκατό πεινασμένους ἀνθρώπους8, ἐθεράπευσε ἀπό τή λέπρα τόν Ἀραμαῖο ἄρρωστο στρατηγό Ναι-μάν9, ἐτιμώρησε μέ τήν ἴδια ἀσθένεια τό φιλάργυρο καί πονηρό ὑπηρέτη του Γιεζί10, καί τόσα ἄλλα.

Πλήρης ἡμερῶν, ἐπί βασιλέως Ἰωάς, ἀπέθανε καί ἐνταφιάσθηκε στήν Σεβαστούπολη τῆς Σαμαρείας, ὑπό τούς θρήνους τοῦ βασιλέως καί ὁλόκληρου τοῦ λαοῦ¹¹.

Ἐπί αὐτοκράτορος Βυζαντίου Θεοδοσίου τοῦ Μικροῦ (408-450 μ.Χ.) τά ἱερά αὐτοῦ λείψανα ἀνεκομίσθησαν καί μεταφέρθηκαν στή μονή Παύλου τοῦ λεπροῦ, πού ἦταν στήν Ἀλεξάνδρεια, ἀργότερα δέ μετακομίσθηκαν στήν Κωνσταντινούπολη καί κατατέθηκαν στό ναό τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων.

Ναό ἐπ’ ὀνόματι τοῦ Προφήτου Ἐλισσαίου ἀνήγειρε στό παλά-τι τῶν Πηγῶν, στήν Κωνσταντινούπολη, ὁ αὐτοκράτορας Βασίλειος ὁ Μακεδών (867-886 μ.Χ.)¹².

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου μάρτυρος Μαγιστριανοῦ.

Ὁ Ἅγιος Μάρτυς Μαγιστριανός εἶναι ἄγνωστος στούς Συ-ναξαριστές. Καταγόταν ἀπό τήν Κόρινθο, καί ἔζησε τόν 1ο αἰώνα μ.Χ.¹³

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου ἱερομάρτυρος Κυρίλλου, Ἐπισκόπου Γορτύνης.

Ὁ Ἅγιος Κύριλλος, Ἐπίσκοπος Γορτύνης, ἐμαρτύρησε στήν Κρήτη κατά τό διωγμό τοῦ Μαξιμιανοῦ (285-305 μ.Χ.) καί ἐπί ἡγε-μόνος τῆς νήσου Ἀγριανοῦ. Ὁ διωγμός ἄρχισε τό 303 μ.Χ. Ὁ Διο-κλητιανός( 284-305 μ.Χ.), ἐνδίδοντας στίς πιέσεις τοῦ συνάρχοντος Μαξιμιανοῦ, ἐξέδωσε τό πρῶτο διάταγμα στήν Νικομήδεια. Ἀκο-λούθησαν τά διωκτικά διατάγματα τοῦ Δεκίου καί προσετέθησαν καί ἄλλου, πού ἀφοροῦσαν τήν καταστροφή τῶν ἱερῶν βιβλίων καί ἰδιαίτερα στή δίωξη ἱερέων καί ἐπισκόπων.

Ὁ Ἅγιος ἐχειροτονήθηκε Ἐπίσκοπος σέ ἡλικία 68 ἐτῶν καί ἐποίμανε τήν Ἐκκλησία Γορτύνης ἐπί εἴκοσι πέντε χρόνια. Μέ πολ-λή παρρησία, σέ προχωρημένη ἡλικία, ἀντιμετώπισε τόν ἡγεμόνα καί ἀρνήθηκε νά θυσιάσει στά εἴδωλα καί νά μιαροφαγήσει. Οἱ ἰαμ-βικοί τρίμετροι, πού ὑπάρχουν στά Μηναῖα εἶναι χαρακτηριστικοί:

«Εἰ καί γέρων ἦν ὁ Κύριλλος Γορτύνης,

Ἡβῶσαν εἶχε πρός τό ξῖφος τήν καρδίαν».

Ἔτσι καταδικάσθηκε στόν διά ξίφους θάνατο. Ὁδηγήθηκε σέ τόπο ὀχυρό καί τραχύτατο πού λεγόταν Ράξον, ὅπου ἐμαρτύρησε καί ἐνταφιάσθηκε.

Ὁ Ἅγιος, κατά τή διάρκεια τοῦ μαρτυρίου του, προεῖδε τό θάνατό του δι’ ὁράματος. Εἶδε ὅτι ὁδηγήθηκε στόν τόπο τοῦ μαρτυ-ρίου ἐπάνω σέ ἅμαξα πού ἔσυραν ζεῦγος βοῶν. Τά νεώτερα Συνα-ξάρια ἀναφέρουν πέρα τῶν γνωστῶν στοιχείων καί ἕνα ἀκόμη, τό ὁποῖο ἐλήφθη ἀπό τή λατινική παράδοση. Πρόκειται περί τῆς πλη-ροφορίας κατά τήν ὁποία ὁ Ἅγιος Κύριλλος παραδόθηκε πρῶτα στό πῦρ, ἀλλά τά δεσμά μέ τά ὁποῖα εἶχαν δέσει τόν Ἅγιο ἐκάηκαν καί ἐκεῖνος ἔμεινε ἄφλεκτος. Ἡ εἴδηση αὐτή εἶναι ξένη πρός τήν ἑλληνική παράδοση καί εῖσῆλθε ἀπό τήν Δυτική Ἐκκλησία. Σέ ἄλ-λα Συναξάρια καί Μηνολόγια ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου ἀναφέρεται στίς 9 Ἰουλίου.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τῶν ἁγίων μαρτύρων Οὐαλερίου καί Ρου-φίνου.

Οἱ Ἅγιοι Μάρτυρες Οὐαλέριος καί Ρουφῖνος ἦσαν στρατιωτι-κοί καί ἐμαρτύρησαν δι’ ἀποκεφαλισμοῦ ἐπί αὐτοκράτορος Διοκλη-τιανοῦ (284-305 μ.Χ.) στήν πόλη Σουασσόν τῆς Γαλλίας¹⁴.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ ἁγίου Κληματίου, ἐπισκόπου Ἀθηνῶν.

Ὁ Ἅγιος Κλημάτιος ἔζησε τόν 4ο αἰώνα μ.Χ. Περί αὐτοῦ εὑρέ-θηκε, τό 1888, σέ ἐρείπια ἀρχαίου ναοῦ, στήν ὁδό Τσακάλωφ 26, στόν Λυκαββητό, χαραγμένη ἐπιγραφή σέ σαρκοφάγο, πού ἔγραφε: «ὁ ἐν ὁσίοις ἐπίσκοπος Κλημάτιος».

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου Ἀργά.

Ὁ Ἅγιος Ἀργά εἶναι ἄγνωστος στούς Συναξαριστές. Κατα-ριθμεῖται ἀπό τόν Ἱππόλυτο Delahaye μεταξύ τῶν Ἁγίων τῆς Κύ-πρου¹⁵.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου Κιλισίου.

Ὁ Ἅγιος Κιλίσιος δέν ἀναφέρεται στούς Συναξαριστές. Συγκαταριθμεῖται μεταξύ τῶν Ἁγίων τῆς Κύπρου ἀπό τόν Κυπρια- νό καί τόν Ἱππόλυτο Delehaye.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ ὁσίου Μακαρίου.

Ὁ Ὅσιος Μακάριος ἔζησε περί τόν 4ο αἰώνα μ.Χ. καί εἶναι ἄγνωστος στούς Συναξαριστές. Καταγόταν ἀπό τήν Σαμψοῦντα καί μετά τόν θάνατο τῆς συζύγου του κατέφυγε στό ὄρος Λάτρον, ὅπου ἐκάρη μοναχός. Στήν συνέχεια μετέβη στήν μονή τοῦ Κρίτζους καί τελευταῖα στήν Κωνσταντινούπολη, στήν μονή τῆς Θεοτόκου Καλ-λίου, ὅπου ἔζησε βίο ἀσκητικό μέ προσευχή καί μετάνοια. Ἐκοιμή-θηκε ὁσίως μέ εἰρήνη¹⁶.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Μακεδονίου.

Ὁ Ὅσιος Μακεδόνιος ἔζησε περί τά μέσα τοῦ 5ου αἰῶνος μ.Χ. Ἦταν ἄνθρωπος μέ καθαρώτατο βίο καί προφητική ψυχή καί συνα-σκητής τοῦ Ὁσίου Ἰωάννου, ὁ ὁποῖος εἶχε συστήσει μονή κοντά στό χωριό Εἰρηναῖον (Τζιμπουκλῆ), σύμφωνα μέ τήν βιογραφία τοῦ Μαρκέλλου, ἡγουμένου τῆς μονῆς τῶν Ἀκοιμήτων. Ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη¹⁷.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἐν ἁγίοις πατρός ἡμῶν Σεργίου, ἀρχι-επισκόπου Κύπρου.

Ἴσως νά πρόκειται γιά τόν γνωστό Ἀρχιεπίσκοπο Κύπρου, ὁ ὁποῖος ἔζησε περί τά μέσα τοῦ 7ου αἰῶνος μ.Χ. Ὁ Ἅγιος Σέργιος συ-γκαταριθμεῖται μεταξύ τῶν Ἁγίων τῆς Κυπριακῆς Ἐκκλησίας ὑπό τοῦ Λεοντίου Μαχαιρᾶ καί τοῦ Ἱππολύτου Delehaye¹⁸.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ ἁγίου Θεοφάνους τοῦ Κουβικου-λαρίου τοῦ ὁμολογητοῦ.

Ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Θεοφάνους τοῦ Κουβικουλαρίου¹⁹ ἀναφέ-ρεται στό βυζαντινό ἑορτολόγιο²⁰. Ὁ Ἅγιος ὑπηρέτησε στά βασι-λικά ἀνάκτορα ἐπί αὐτοκράτορος Κωνσταντίνου Ε΄ τοῦ Κοπρώνυ-μου (741-775 μ.Χ.). Γιά τήν πίστη του πρός τίς ἱερές εἰκόνες καί τούς ἀ-γῶνες του ὑπέρ τῆς Ὀρθοδοξίας συνελήφθη ἀπό τόν εἰκονομάχο αὐτοκράτορα Λέοντα Δ΄ (775-780 μ.Χ.) καί ἐφυλακίσθηκε. Ἐκοιμή-θηκε ὁσίως τό ἔτος 780 μ.Χ. ὡς Ὁμολογητής τῆς ὀρθῆς πίστεως.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ ἁγίου Ἡρακλείου, Ἐπισκόπου Σά-μου.

Ὁ Ἅγιος Ἡράκλειος ἔζησε τόν 8ο μ.Χ. αἰώνα. Ἔγινε Ἐπίσκο-πος Σάμου καί ἔλαβε μέρος στήν Ζ´ Οἰκουμενική Σύνοδο. Ἐστήριξε τούς πιστούς στήν Ὀρθοδοξία καί ἐκήρυττε μέ σθένος τό δόγμα τῆς τιμητικῆς προσκυνήσεως τῶν ἱερῶν εἰκόνων. Στήν Ἱερά Μητρόπολη Σάμου ἡ μνήμη του ἑορτάζεται τήν Α΄ Κυριακή του Αὐγούστου.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Γρηγορίου τοῦ ἐν Μυστρᾷ.

Ὁ Ὅσιος Γρηγόριος, ἦταν γόνος ἐπίσημης οἰκογένειας Χριστι-ανῶν της περιοχῆς τοῦ σημερινοῦ Μυστρᾶ καί ἔζησε κατά τόν 11ο μ.Χ. αἰῶνα. Ἀπό μικρός ἐδιδάχθηκε τά ἱερά γράμματα καί ἐπέδειξε ζῆλο γιά τήν μοναχικῆ ζωή. Σέ ἡλικία, λοιπόν, 16 ἐτῶν, ἀποφάσισε νά ἐγκαταλείψει τά ἐγκόσμια καί νά ἀποσυρθεῖ σέ μοναστήρι, χωρίς ὅμως νά τοῦ τό ἐπιτρέψουν οἱ γονεῖς του. Ἀργότερα, ἀκολού-θησε μιά ὁμάδα μοναχών – ἐπισκεπτῶν τοῦ Μυστρᾶ, μέ σκοπό νά προσκυνήσει μαζί τους τούς Ἁγίους Τόπους. Ἀπρόβλεπτοι ὅμως λό-γοι, τούς ὁδήγησαν στήν Ρώμη. Ἐκεί ὁ νεαρός Γρηγόριος γίνεται μοναχός, σέ κάποια μονή της περιοχῆς.

Ἀργότερα ἀναχωρεῖ γιά τούς Ἁγίους Τόπους, καί στή συνέχεια φθάνει στήν Νίκαια τῆς Μικρᾶς Ἀσίας καί ἀπό ἐκεῖ μεταβαίνει στήν Θράκη, Μακεδονία, γιά νά ἐγκατασταθεῖ τελικά στήν Εὔβοια. Ἡ παρουσία τοῦ γεμάτου ἀπό τήν θεία χάρη Γρηγορίου στήν μικρή πόλη τοῦ Ὠρεοῦ ξεσηκώνει παλλαϊκό συναγερμό. Ὁ ναός πού ἕμε-νε, κατακλυζόταν καθημερινά ἀπό πλήθη πιστῶν, πού πήγαιναν στόν Ὅσιο, γιά νά ἀκούσουν τό κήρυγμά του καί τίς βαθυστόχα-στες συμβουλές του.

Πολύ γρήγορα ὅμως, γιά νά ἀποφύγει τήν τιμή πού τοῦ ἔκα-ναν οἱ ἄνθρωποι καί γιά νά βρεῖ τήν πολυπόθητη ἡσυχία, φεύγει ἀπό τόν Ὠρεό καί ἐγκαθίσταται σέ ἕνα πολύ μικρό νησάκι, τήν νῆ-σο Στρογγυλή. Δέν ἄργησε ὅμως τό νέο αὐτό κρησφύγετό του νά γί-νει γνωστό καί νά προστρέχουν σ’ αὐτόν πλήθη πλουσίων καί φτω-χῶν, ἱερεῖς, ἀρχιερεῖς καί μοναχοί, γιά νά διδαχθοῦν ἀπ’ αὐτόν τήν ὁδό τῆς μετανοίας καί ν’ ἀκολουθήσουν τό παράδειγμά του.

Ο Ὅσιος Γρηγόριος, ὁ ἐκ Μυστρᾶ καταγόμενος, ἀφοῦ διέ-πρεψε σέ ὅλους τούς τομεῖς τῆς ἀρετῆς καί ἔγινε πλήρης ἡμερῶν, με-τέστη πρός τήν οὐράνια μακαριότητα, συναντώντας τόν Πατέρα καί Πλάστη του.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἐν ἁγίοις πατρός ἡμῶν Μακεδονίου, ἐπισκόπου Δαμασίας ἤ Λευκωσίας.

Ὁ Ἅγιος Μακεδόνιος ἀγνοεῖται ἀπό τούς Συναξαριστές. Συ-γκαταριθμεῖται μεταξύ τῶν Ἁγίων τῆς Κύπρου ἀπό τόν Λεόντιο Μαχαιρᾶ καί καλεῖται ὑπ’ αὐτοῦ Ἐπίσκοπος Δαμασίας. Κατ’ ἄλ-λους ἦταν Ἐπίσκοπος Λευκωσίας, ὁ ὁποῖος ἵδρυσε μονή στήν ἐπι-σκοπική του ἕδρα²¹.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἐν ἁγίοις πατρός ἡμῶν Μιχαήλ τοῦ Κηρουλαρίου, πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως.

Ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Μιχαήλ τοῦ Κηρουλαρίου δέν ἀναφέρε-ται στούς Συναξαριστές, ἀλλά στό ἑορτολόγιο τῆς μονῆς τῶν Οὐρα- νίων Δυνάμεων²².

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἐν ἁγίοις πατρός ἡμῶν Νείλου, ἀρχιεπισκόπου ἐν Κύπρῳ.

Δέν ἀναφέρεται στούς ἐπισκοπικούς καταλόγους τῶν Ἀρχι-επισκόπων Κύπρου Ἐπίσκοπος Νεῖλος. Ὁ Ἅγιος Νεῖλος κατα-ριθμεῖται μεταξύ τῶν Ἁγίων τῆς Κύπρου ἀπό τόν Λεόντιο Μαχαιρᾶ. Ἴσως νά πρόκειται γιά τόν Ἅγιο Νεῖλο, ἡγούμενο τῆς μονῆς Μα-χαιρᾶ καί Ἐπίσκοπο Ταμασίας, ἐπί τῶν βασιλέων Ἰσαακίου καί Ἀλεξίου τῶν Ἀγγέλων.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἐν ἁγίοις πατρός ἡμῶν Παύλου, ἐπι-σκόπου Πάφου.

Ὁ Ἅγιος Παῦλος, Ἐπίσκοπος Πάφου, εἶναι ἄγνωστος στούς Συναξαριστές καί συγκαταριθμεῖται μεταξύ τῶν Ἁγίων τῆς Κύπρου ἀπό τόν Ἱππόλυτο Delehaye.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τῶν ὁσίων πατέρων ἡμῶν Γρηγορίου, Θεοδώρου καί Λέοντος, τῶν ἐκ Κεφαλληνίας.

(Βλ. † 24 Αὐγούστου).

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τῶν ἁγίων Τεσσαράκοντα Μαρτύρων τῶν ἐν Βορείῳ Ἠπείρῳ μαρτυρησάντων.

Εἶναι ἄγνωστο πότε καί ποῦ ἐμαρτύρησαν οἱ Ἅγιοι Τεσσαρά-κοντα Μάρτυρες. Πιθανότατα τόπος τοῦ μαρτυρίου τους νά εἶναι οἱ Ἅγιοι Σαράντα τῆς Βορείου Ἠπείρου, ὅπου ὑπάρχουν τό ὁμώνυμο χωριό καί ἡ ὁμώνυμος ἀρχαία μονή πρός τιμήν τους. Τοῦτο ἐνισχύει ἡ παράδοση, ὅτι στό ὑπόγειο τοῦ Καθολικοῦ τῆς μονῆς τῶν Ἁγίων Σαράντα τῆς Βορείου Ἠπείρου ὑπῆρχαν 40 παρεκκλήσια εἰς μνήμην τῶν Τεσσαράκοντα Μαρτύρων. Τήν παράδοση αὐτή ἐνισχύουν καί οἱ μαρτυρίες τοῦ χρονογράφου τῆς Ἠπείρου Π. Ἀραβαντινοῦ καί τοῦ γεωγράφου Κ. Θεσπρωτοῦ. Καί ὁ μέν Ἀραβαντινός ἀναφέρει ὅτι στός γενόμενες ἀνασκαφές τοῦ 1853 στούς Ἁγίους Σαράντα εὑ-ρέθησαν λείψανα τοῦ κατεχωσμένου ναοῦ, δεικνύοντα τήν μεγάλη ἔκταση καί ἀξιολόγητα τοῦ ἱεροῦ αὐτοῦ προσκυνήματος. Ὁ δέ Κ. Θεσπρωτός (1830) ἀναφέρει ὅτι παρά τό Λυκούρσι ὑπήρχαν ἐρεί-πια ἑνός μεγάλου χριστιανικοῦ ναοῦ, μέ κατεστραμμένες στόυς τοί-χους εἰκόνες τῶν Ἁγίων καί ὑπόγειο διαιρεμένο σέ πολλές μικρές ἐκκλησίες. Ἀπό τούς Ἁγίους αὐτούς τῆς Βορείου Ἠπείρου προ-φανῶς ἔλαβε τήν ὀνομοσία τό ὁμώνυμο χωριό καί ἡ ὁμώνυμη μονή τῆς Βορείου Ἠπείρου. Οἱ μάρτυρες αὐτοί ἐπότισαν μέ τό αἷμα τους τό δένδρο τῆς πίστεως καί τό ἔδαφος τῆς μαρτυροτόκου Ἠπείρου²³.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἐν ἁγίοις πατρός ἡμῶν Μεθοδίου, τοῦ Ὁμολογητοῦ, πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως.

Ὁ Ἅγιος Μεθόδιος, ὁ ὁποῖος ἔζησε κατά τούς χρόνους τοῦ εἰ-κονομάχου αὐτοκράτορος Θεοφίλου (829-842 μ.Χ.), καταγόταν ἀπό τίς Συρακοῦσες τῆς Σικελίας καί εὐγενῆ οἰκογένεια. Ἀφοῦ ἐπερά-τωσε στή γενέτειρά του τίς σπουδές του, μετέβη στήν Κωνσταντι-νούπολη πρός ἐξεύρεσιν ἀνάλογης πρός τή μόρφωση καί τίς ἱκανό-τητές του ἐργασίας. Ἐκεῖ ὅμως, μέ προτροπή κάποιου μοναχοῦ, ἀποσύρθηκε στή μονή Χηνολάκκου καί ἐκάρη μοναχός. Διακρινό-μενος γιά τήν ἀσκητικότητα, τή βαθειά μόρφωση, τήν εἰλικρινῆ εὐ-σέβεια καί τό καθαρό ἡρωϊκό φρόνημά του, ἔγινε θαυμαστής καί φίλος τοῦ Ὁσίου Θεοδώρου τοῦ Στουδίτου († 11 Νοεμβρίου) καί περιῆλθε μαζί του διάφορους τόπους, βοηθώντας αὐτόν στούς ὑπέρ τῆς προσκυνήσεως τῶν ἁγίων εἰκόνων ἀγῶνες του.

Κατ’ ἀρχάς ὁ αὐτοκράτορας Θεόφιλος προσπάθησε νά προσε-ταιρισθεῖ τόν Ἅγιο Μεθόδιο, ἐπιδαψιλεύοντας πολλές περιποιήσεις καί ἐπιδεικνύοντας ἰδιαίτερη πρός αὐτόν ἐκτίμηση. Αὐτός ὅμως, τιμώντας τόν αὐτοκράτορα, δέν ἔπαψε νά παραμένει πιστός στήν Ὀρθόδοξη πίστη του, νά κατακρίνει μέ θάρρος καί παρρησία τά κατά τῶν ἁγίων εἰκόνων αὐτοκρατορικά διατάγματα καί νά κατη-χεῖ πολλούς τοῦ αὐτοκρατορικοῦ περιβάλλοντος στά θεῖα διδάγμα-τα τῆς Ὀρθοδοξίας. Ἕνεκα ὅμως τοῦ ὑπερβολικοῦ ζήλου του ὑπέρ τῶν ἁγίων εἰκόνων, συνελήφθη, ἐμαστιγώθηκε μέ φρικώδη τρόπο καί δέσμιος ἐρρίφθηκε, μέ δύο ληστές, ἐντός λάκκου στή νῆσο τοῦ Ἁγίου Ἀνδρέου στήν περιοχή τοῦ Ἀκρίτα, ὅπου παρέμεινε ἐπί ἑπτά ὁλόκληρα χρόνια, ὄχι δέ στό ναό τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Προδρό-μου στή νῆσο Ἀντιγόνη, ὅπως θέλει διασωθεῖσα παράδοση.

Μετά τό θάνατο τοῦ Θεοφίλου, ἡ διαδεχθεῖσα αὐτόν Θεοδώρα ἀνεκάλεσε τόν Ἅγιο Μεθόδιο στήν Κωνσταντινούπολη, κατόπιν ὑ-ποδείξεως τοῦ Ὁσίου Ἰωαννικίου, τοῦ ἐν Ὀλύμπῳ ἀσκήσαντος († 4 Νοεμβρίου), καί μέ κοινή ψῆφο κλήρου καί λαοῦ, στίς 12 Φεβρου-αρίου 842 μ.Χ., ἀνῆλθε στόν Πατριαρχικό θρόνο.

Πρῶτο μέλημα τοῦ ἁγίου Πατριάρχου ὑπῆρξε ἡ ὁριστική ρύθ-μιση τοῦ ζητήματος τῶν ἱερῶν εἰκόνων. Πρός τόν σκοπό αὐτό, στίς 19 Φεβρουαρίου 842 μ.Χ., συγκρότησε ὑπό τήν προεδρία του Σύνο-δο, ἡ ὁποία ἀναστήλωσε τίς ἅγιες εἰκόνες καί ἀναθεμάτισε τούς ἀρ-χηγούς τῆς εἰκονομαχίας. Ἡ ἀναστήλωση τῶν εἰκόνων ἑορτάσθηκε διά μεγαλοπρεποῦς ἀνά τήν πόλη λιτανείας, μέ συμμετοχή ὅλων τῶν παρεπιδημούντων ἐπισκόπων καί κληρικῶν στήν Κωνσταντινούπο-λη, τῆς αὐτοκράτειρας Θεοδώρας μετά τοῦ ὑπ’ αὐτῆς ἐπιτροπευομέ-νου ἀνήλικου υἱοῦ της αὐτοκράτορος Μιχαήλ καί σύμπαντος τοῦ λαοῦ τῆς Κωνσταντινουπόλεως. Ἔκτοτε ἐθεσπίσθηκε νά ἑορτάζεται πανηγυρικά ὁ θρίαμβος αὐτός τῆς Ὀρθοδοξίας τήν Α΄ Κυριακή τῶν Νηστειῶν, τῆς Ὀρθοδοξίας.

Οἱ Στουδῖτες, φίλοι καί σύμμαχοι τοῦ νέου Πατριάρχου, μέχρι τῆς ἐκλογῆς του στόν Πατριαρχικό θρόνο, ἐνῶ ἔπρεπε νά εἶναι ἱκανοποιημένοι ἀπό τό θρίαμβο τῆς Ὀρθοδοξίας, ξαφνικά ἔγιναν οἱ βιαιότεροι ἐχθροί τοῦ Ἁγίου Μεθοδίου. Τά αἴτια τῆς ἐχθρότητος αὐτῆς τῶν Στουδιτῶν εἶναι πολλαπλά. Δέν πρέπει νά διαφεύγει τῆς προσοχῆς, ὅτι ὁ Ἅγιος Μεθόδιος ἐξελέγη Πατριάρχης, ἐνῶ τέσσερεις Στουδίτες συνυποψήφιοι ἀγνοήθηκαν.

Στή συνέχεια ὁ Ἅγιος Μεθόδιος ἐφρόντισε καί μετεκομίσθησαν μέ τιμή στήν Κωνσταντινούπολη τά ἱερά λείψανα τῶν τελειωθέντων στήν ἐξορία Ἁγίων Νικηφόρου, Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως († 2 Ἰουνίου) καί Θεοδώρου τοῦ Στουδίτου. Ἡ μετακομιδή ἔλαβε χώρα στίς 26 Ἰανουαρίου 844 μ.Χ.

Τόν ὑπόλοιπο βίο του διῆλθε ἐπουλώνοντας τίς πληγές πού προῆλθαν ἀπό τήν εἰκονομαχία, ζώντας ἀσκητικά, παρά τό ὑπέργη-ρο τῆς ἡλικίας του, διακρινόμενος στό χάρισμα τῆς καλλιγραφίας καί τή μεταγραφή πολλῶν Ψαλτηρίων.

Ὁ Ἅγιος Μεθόδιος ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη, τό 847 μ.Χ., ἡ δέ Ἐκ-κλησία, ἐπιβραβεύουσα τούς ὑπέρ αὐτῆς ἀγῶνες του, τόν κατέταξε μεταξύ τῶν Ὁμολογητῶν της.

Πρό τοῦ τάφου τοῦ Ἁγίου Μεθοδίου, στό ναό τῶν Ἁγίων Ἀπο-στόλων, ὁ αὐτοκράτορας ἐρχόμενος τήν δεύτερη ἡμέρα τοῦ Πάσχα προσευχόταν καί ἄναβε κεριά²⁴.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τῆς ὁσίας μητρός ἡμῶν Ἰουλίττης.

Ἡ Ὁσία Ἰουλίττα ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου Μστισλάβου-Γεωργίου, πρίγκηπος τοῦ Νόβγκοροντ, τοῦ Ἀνδρείου.

Ὁ Ἅγιος Μστισλάβος-Γεώργιος, ὁ ἐπικληθείς Ἀνδρεῖος, υἱός τοῦ ἡγεμόνος Ροστισλάβου-Μιχαήλ, ἐγεννήθηκε, τό 1136, στήν Ρωσ-σία. Ἡγεμόνευε τοῦ Κιέβου, ὅταν ἀνῆλθε στό θρόνο τοῦ Βλαδιμίρ ὁ μέγας ἡγεμόνας Ἀνδρέας (1169). Αὐτός ὑποπτευόμενος τόν Μστι-σλάβο-Γεώργιο καί τούς ἀδελφούς του Ρούρικ καί Δαβίδ, τούς προ-σέταξε νά φύγουν ἀπό τίς μεσημβρινές ἐπαρχίες καί ἐκχώρησε τό Κίεβο στόν ἡγεμόνα τοῦ Τορσένσκ Μιχαήλ. Αὐτοί ἐξεγέρθηκαν γιά τή γενόμενη ἀδικία, εἰσῆλθαν νύχτα στό Κίεβο καί ἐνθρόνισαν ἡγε-μόνα τόν Ρούρικ. Ὁ ἡγεμόνας Ἀνδρέας εἰδοποίησε τόν Μστισλά-βο-Γεώργιο, πού ἐθεωρεῖτο ἀρχηγός τῶν στασιαστῶν, ὅτι δέν θά ἐπέ-τρεπε σέ αὐτόν νά μείνει ἐπί ρωσικοῦ ἐδάφους. Ὁ Μστισλάβος ὅμως διέταξε νά κόψουν τά μαλλιά καί τά γένεια τοῦ πρεσβευτοῦ τοῦ μεγάλου ἡγεμόνος. Ὁ Ἀνδρέας, ὀρισμένος ἀπό τήν προσβολή, ἐξε-στράτευσε μέ δύναμη 10.000 ἀνδρῶν κατά τοῦ Μστισλάβoυ, ὁ ὁποῖος κλεισθείς στό φρούριο Βισεγορόδ ὑφίστατο τήν πολιορκία ἐπί ἐννέα ἑβδομάδες. Σέ βοήθειά του προσέτρεξε τότε ὁ ἡγεμόνας τῆς Λουτσίσκ. Οἱ πολιορκητές τότε ἐφοβήθησαν καί τή νύχτα ἐδρα-πέτευσαν. Τό πρωῒ ὁ Μστισλάβος ἐπιτέθηκε μέ ὀλίγους ἄνδρες κατά τῶν ἐχθρῶν του καί τούς ἐνίκησε. Ἀπό τήν ἡμέρα ἐκείνη ἐθεωρεῖτο ὡς ὁ ἀνδρειότερος ἡγεμόνας τοῦ αἰῶνος. Ἔτσι ὁ Ἅγιος Μστισλάβος ἐκληρονόμησε τή μεγάλη ἡγεμονία τοῦ φονευθέντος Ἀνδρέου καί ἐγκαταστάθηκε στήν πρωτεύουσα τῆς τότε Ρωσσίας Βλαδιμίρ. Τό Νόβγκοροντ ἐξέλεξε, ἐπίσης, ἡγεμόνα αὐτοῦ τόν Ἅγιο Μστισλάβο, ὁ ὁποῖος κατέκτησε τήν Ἐσθονία μέχρι θαλάσσης καί ἑτοιμαζόμενος γιά τήν κατάληψη τῆς Λιβονίας ἀσθένησε καί ἀπέθανε, τό 1180, ἐνῶ λίγο πρίν ἐκοινώνησε τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων²⁵.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Νήφωνος, τοῦ ἐν τῷ Ἄθω ἀσκήσαντος, τοῦ Καυσοκαλυβίτου.

Ὁ Ὅσιος Νήφων ἐγεννήθηκε, τό 1315, στό χωριό Λούκοβο τῆς Χειμάρρας, γι’ αὐτό καί ὀνομάζεται καί Χειμαρριώτης. Ὁ πατέ-ρας του ἦταν ἱερέας εὐλαβέστατος. Ἀπό μικρός μελετοῦσε τήν Ἁγία Γραφή καί τούς βίους τῶν Ἁγίων καί ἔγινε πολυμαθέστατος. Ἐπειδή διψοῦσε νά μάθει περισσότερο τά τῆς μοναχικῆς πολιτείας, κατέ-φυγε στή μονή Γηρομερίου, ὅπου ἔγινε ὑποτακτικός σέ ἕναν γέρον-τα Σιναῒτη ἀσκητή. Ἐκεῖ ἐδιδάχθηκε τούς κανόνες τοῦ ἡσυχασμοῦ καί τήν τέχνη τῆς νοερᾶς προσευχῆς. Σέ νεαρά ἡλικία εἰσῆλθε στή μονή Μεσοποτάμου τοῦ Δελβίνου²⁶, ὅπου ἐκάρη μοναχός καί ἐχει-ροτονήθηκε πρεσβύτερος σέ ἡλικία εἴκοσι ἐτῶν.

Ὁ Ὅσιος Νήφων, μετά τήν κοίμηση τοῦ γέροντός του, ἦλθε γιά μεγαλύτερους ἀσκητικούς ἀγῶνες στό Ἅγιον Ὄρος, ὅπου ἐγκα-ταστάθηκε στό σπήλαιο τοῦ Ὁσίου Πέτρου τοῦ Ἀθωνίτου († 12 Ἰουνίου), κοντά στά μέρη τῆς ἱερᾶς μονῆς Μεγίστης Λαύρας. Ἐκεῖ ἔγινε ὑποτακτικός τοῦ θαυμαστοῦ ἀσκητοῦ Θεογνώστου. Μετά τρι-ετία ἀναχωρεῖ καί ἔρχεται στό Κάθισμα τοῦ Μεγάλου Βασιλείου, ὅπου ἔζησε 14 χρόνια μέ ἄσκηση καί προσευχή. Ἔζησε ἄλλη μιά τριετία ὡς ἐφημέριος στά Καθίσματα τῆς Μεγίστης Λαύρας καί ἀρκετά χρόνια στά Βουλευτήρια. Ἐπειδή ὅμως ἀγαποῦσε τήν ἡσυ-χία, κατέφυγε ὡς ὑποτακτικός στόν Ὅσιο Μάξιμο τόν Καυσοκαλυ-βίτη († 13 Ἰανουαρίου), ὅπου μέ αὐστηρή ἄσκηση διήνυσε τόν ὑπό-λοιπο χρόνο τῆς ζωῆς του ἐν μετανοίᾳ.

Ὁ Ὅσιος Νήφων ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη, τό 1411.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Ἐλισσαίου, τοῦ ἐν Σούμυ τῆς Ρωσσίας ἀσκήσαντος.

Ὁ Ὅσιος Ἐλισσαῖος ἔζησε στήν Ρωσσία κατά τόν 15ο καί 16ο αἰώνα μ.Χ. Διετέλεσε μοναχός στή μονή τῆς νήσου Σολόφκι καί ὡς διακόνημα εἶχε τό πλέξιμο δικτύων. Ὁ Ὅσιος ἔλαβε τό μοναχικό σχῆμα λίγο πρίν τήν κοίμησή του. Ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη καί τό ἱερό λείψανό του ἐνταφιάσθηκε στό ναό τοῦ Ἁγίου Νικολάου τῆς πό-λεως Σούμυ κοντά στήν ἐπαρχία Ἀρχαγγέλσκ καί ἀπό τότε ἐπιτελεῖ πολλά θαύματα σ’ ἐκείνους πού προσέρχονται μέ πίστη²⁷.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου νεομάρτυρος Κοσμᾶ.

Ὁ Ἅγιος Νεομάρτυς Κοσμᾶς ἐμαρτύρησε λίγο μετά τήν ἅλω-ση τῆς Κωνσταντινουπόλεως γιά τήν πίστη τοῦ Χριστοῦ. Κατ’ ἐντο-λήν τοῦ Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως Μαξίμου Γ΄ (1478-1481) ὁ Μέγας Ρήτωρ τῆς Κωνσταντινουπολίτιδος Ἐκκλησίας συνέταξε ἀσματική Ἀκολουθία τοῦ Ἁγίου, ἡ ὁποία διασώζεται στόν Κώδικα 512 τῆς μονῆς Ἰβήρων τοῦ Ἁγίου Ὄρους.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου ὁσιομάρτυρος Κοσμᾶ.

Ὁ Ὅσιος Κοσμᾶς ὁ Μικραγιαννανίτης ἀσκήτεψε στό Ἅγιον Ὄρος καί ἐμαρτύρησε στήν Κωνσταντινούπολη τό ἔτος 1760.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου νεομάρτυρος Ἀναστασίου, τοῦ ἐξ Ἀγκύρας.

Ὁ Ἅγιος Νεομάρτυρυς Ἀναστάσιος ἐμαρτύρησε στήν Ἄγκυ-ρα τό ἔτος 1777.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου ὁσιομάρτυρος Ἰωσήφ, τοῦ ζωγράφου.

Ὁ Ἅγιος Ὁσιομάρτυς Ἰωσήφ, τοῦ ὁποίου ἡ μνήμη ἀγνοεῖται ἀπό τούς Συναξαριστές, ἦταν μοναχός στήν ἱερά μονή Διονυσίου τοῦ Ἁγίου Ὄρους καί ὑποτακτικός τοῦ καθηγουμένου αὐτῆς Στε-φάνου. Ἀφοῦ διέλαμψε στίς ἀρετές τοῦ μοναχικοῦ βίου, συνόδευσε, μέ τήν προτροπή τοῦ ἡγουμένου Στεφάνου, τόν πορευόμενο πρός τό μαρτύριο μοναχό Εὐδόκιμο, ὁ ὁποῖος τελικά ἀρνήθηκε τόν Χριστό καί ἀλλαξοπίστησε. Γι’ αὐτό καί κατήγγειλε τόν Ἅγιο Ἰωσήφ στούς Τούρκους ὡς ἠθικό αὐτουργό τῆς ἀποστασίας του ἀπό τό Κοράνι. Τότε οἱ Τοῦρκοι συνέλαβαν τόν Ἅγιο, τόν ἔκλεισαν σέ φυλακή τῆς Κωνσταντινουπόλεως καί τόν ἐβασάνισαν ἀνηλεῶς. Τέλος ἐδέχθη τόν δι’ αγχόνης μαρτυρικό θάνατο στήν Κωνσταντινούπολη τό ἔτος 1819.

Ὁ Ὁσιομάρτυς Ἰωσήφ ἁγιογράφησε τήν εἰκόνα τῶν Ἁγίων Ἀρχαγγέλων, ἡ ὁποία εὑρίσκεται στό τέμπλο τοῦ καθολικοῦ τῆς μονῆς Διονυσίου.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τῶν ἁγίων ἱερομαρτύρων καί ὁσιομαρ-τύρων ΡΞΔ΄ Ἁγιορειτῶν Πατέρων.

Στίς σσ. 169-192 τοῦ Κώδικος 107 τοῦ Καθολικοῦ της ἀθωνι-κῆς μονῆς Κωνσταμονίτου, ὁ ὁποῖος ἐγράφη ἀπό τόν μοναχό Δοσί-θεο Κωνσταμονίτη, σώζεται αὐτόγραφο τό ἔργο του «Νέον ὑπόμνη-μα τῶν νεοφανῶν Ἱερομαρτύρων καί Ὁσιομαρτύρων τῶν νῦν λαμψάντων ἁγιο­ρειτῶν ὁσίων πατέρων κατά τήν ἐπανάστασιν τῆς Ἑλλάδος ὑπό τῶν ὀθωμάνων θανατωθέν­των».

Στό ἔργο αὐτό, πολύτιμο ὄχι μόνο ἀπό ἱστορικῆς ἀλλά καί ἀπό ἁγιολογικής ἀπόψεως, ὁ μοναχός Δοσίθεος ἀναφέρεται κατ’ ἀρχήν γενικά στούς διωγμούς καί τά μαρτύρια πού ὑπέστη­σαν οἱ μοναχοί πού διέμεναν σέ ἁγιορείτικα μετόχια ἐκτός τοῦ Ἁγίου Ὄρους, καθώς καί ἀρκε­τοί προύχοντες τῆς περιοχῆς τῆς Θεσσα-λονίκης, κατά τήν ἔναρξη τῆς Ἐπαναστάσεως τοῦ 1821, ἐνῶ στήν συνέχεια ἐξειδικεύει τήν διήγησή του, ἐπικεντρώνοντάς την σέ τέσ-σερις πατέρες τῆς μονῆς Κωνσταμονίτου πού ἐμαρτύρησαν κατ’ αὐτήν τήν περίοδο – οἱ τρεῖς μάλιστα ἀπ’ αὐτούς στήν Θεσ­σαλο-νίκη.

Στήν εἰσαγωγή τοῦ ὑπομνήματός του ὁ Δοσίθεος ὑποστηρίζει κατηγορηματικά ὅτι «καί οἱ νῦν θανατωθέντες ὑπό τῶν Τούρκων κατά τήν ἐπανάστασιν τῆς Ἑλλάδος, Ἅγιοι εἰσι βεβαιότατα. Διότι ἠγωνίσθησαν ὑπέρ πίστεως Χριστοῦ οἱ μακάριοι, καί οὕτως εἰς τάς τιμωρίας αὐτάς ἐκοι­μήθησαν, πολλοί τόν ἀριθμόν καλόγηροι τέ καί κοσμικοί εἰς τήν Θεσσαλονίκην». Ὁ Δοσίθεος, στήν συνέχεια τῆς διηγήσεώς του, διευκρινίζει ὅτι «ὅσοι γέροντες εὑρέθησαν τότε εἰς τά μονα­στηριακά μετόχια ἔξω τοῦ Ἁγίου Ὄρους, ὅλοι ἐφυλυκώθη-σαν εἰς τήν Θεσσαλονίκην μέ πολλούς προεστούς ἀπό τάς πέριξ χώ-ρας τῆς Θεσσαλονίκης» καί ὅτι ἀφοῦ ἐφυλακίσθηκαν στόν Λευκό Πύργο καί ὑπέστησαν φρικτά βασανιστήρια ἐπί δυόμισυ χρόνια, ἐκτελέσθηκαν δι’ ἀποκεφαλι­σμοῦ πρίν ἀπό τήν ἄφιξη τοῦ Ρομπούτ Πασᾶ στήν Θεσσαλονίκη. Ὁ Δοσίθεος Κωνσταμονίτης προσδιορίζει τόν ἀριθμό αὐτῶν σέ ἑκατόν ἑξήντα τέσσερις («ὄντες τόν ἀριθμό ὅλοι, δύο φο­ραῖς ὀγδοήκοντα δύο…») καί καταγράφει τό ὄνομα τοῦ πλέον ἀξιόπιστου μάρτυρά του, τοῦ Χατζηγερμανοῦ τοῦ Σταυρονι-κητιανοῦ, ὁ ὁποῖος εἶχε ἐπίσης φυλακισθεῖ μαζί μέ τούς προανα­φερ-θέντες Ὁσιομάρτυρες, ἀλλά δέν ἐμαρτύρησε τελικά.

Στήν συνέχεια τοῦ ὑπομνήματός του, ὁ Δοσίθεος ἀναφέρεται καί σέ ἄλλες ὁμαδικές ἐκτελέ­σεις πού ἐπραγματοποίησαν οἱ Ὀθω-μανοί («πολλοί ξίφει τήν κεφαλήν ἀπετμήθησαν εἰς τήν λαμπρᾶν πόλιν τῆς Θεσσαλονίκης»), γιά νά ὁδηγηθεῖ τελικά στόν συλλογι-σμό: «Λοιπόν ἄν στο­χασθῆ τίς τούς ἀδίκως πεφονευμένους ἀδελ-φούς ἡμῶν χριστιανούς, ὁ ἀριθμός θέλει γενῆ καί εὑρεθῆ πολύς σφόδρα, δηλαδή ὅσοι χριστιανοί ἀπετμήθησαν ἀπό τήν ἀρχήν τῆς ἐπαναστά­σεως κατά τήν ἐπαρχίαν τῆς Θεσσαλονίκης».

† Τῇ Δευτέρᾳ τῆς Κυριακῆς τῆς Πεντηκοστῆς, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Βικεντίου, τῆς Βολογκντά.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου ὁσιομάρτυρος Γελασίου, τοῦ Νόβγκοροντ.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Γενναδίου, τοῦ Τσέρνιγκωφ.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Γερασίμου, τοῦ ἐν τῆ Λαύρᾳ τοῦ Κιέβου ἀσκήσαντος.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τῶν ὁσίων πατέρων ἡμῶν Γερασίμου καί Θαδδαίου, τῶν ἐκ Ρωσίας.

Οἱ Ὅσιοι Γεράσιμος καί Θαδδαῖος ἔζησαν κατά τόν 16ο αἰώνα μ.Χ. καί ἀσκήτεψαν στήν περιοχή Λούς τῆς Ἐπισκοπῆς τῆς Κοστρόμα.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Γερολάμου τοῦ Ἐγκλείστου, τοῦ ἐν τῇ Λαύρᾳ τοῦ Κιέβου ἀσκήσαντος.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἐν ἁγίοις πατρός ἡμῶν Διονυσίου, ἐπισκόπου Πολώκ.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Δοσιθέου, τοῦ ἐν Σολόφκι.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τῶν ὁσίων πατέρων ἡμῶν Ἐφραίμ, Διο-νυσίου, Γερολάμου καί Ἰσαάκ, τῆς Ὀμπνόρα.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Ἠλία, τοῦ ἐν Βορόφσκ τῆς Ρωσίας.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Ἐλισσαίου, τοῦ ἐν τῆ Λαύρᾳ τοῦ Κιέβου ἀσκήσαντος.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Ἡσυχίου, τοῦ ἐν τῇ Λαύρᾳ τοῦ Κιέβου ἀσκήσαντος.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Εὐφροσύνου, τοῦ ἐκ Ρωσσίας.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τῶν ὁσίων μητέρων ἡμῶν Εὐπραξίας καί Ἰουλίας.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου μάρτυρος Εὐσταθίου, ἐν Κριμαίᾳ.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἐν ἁγίοις πατρός ἡμῶν Εὐθυμίου, ἐπισκόπου Περεγιασλάβλ.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου Ἰακώβου τῆς Μόσχας, τοῦ διά Χριστόν σαλοῦ.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Ἰακώβου, τοῦ ἐν Σολόφκι.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Ἰωακείμ, τοῦ ἐν τῆ Λαύρᾳ τοῦ Κιέβου ἀσκήσαντος.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Ἰωάννου, τοῦ ἐν Καργκοπόλ τῆς Ρωσσίας.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου Ἰωάννου, τοῦ διά Χριστόν σαλοῦ, τοῦ ἐκ Ρωσσίας.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ πρίγκηπος, τοῦ Θαυματουργοῦ.

Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ἔζησε κατά τόν 13ο αἰώνα μ.Χ. καί ἦταν υἱ-ός τοῦ Ἰωάννου Ρομάνοβιτς. Ἀναδείχθηκε πρίγκηπας τοῦ Πούτιβλ καί ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἐν ἁγίοις πατρός ἡμῶν Ἰωάννου, τοῦ ἐκ Ρουμανίας.

Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ἔζησε κατά τόν 16ο καί 17ο αἰώνα μ.Χ. Ἔγινε μοναχός στή μονή Ράσκα τῆς Ρουμανίας καί ἐξελέγη Ἐπίσκο- πος. Ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη τό ἔτος 1608.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Ἰωνᾶ, τοῦ ἐκ Ρωσσίας.

†Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τῶν ὁσίων πατέρων ἡμῶν Ἰγνατίου, Χαραλάμπους καί Παφνουτίου, τῶν ἐν Πσκώφ ἀσκησάντων.

†Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τῶν ὁσίων πατέρων ἡμῶν Ἰγνατίου καί Δοσιθέου, τῶν ἐν τῆ Λευκῇ Λίμνῃ ἀσκησάντων.

†Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Ἰννοκεντίου, τοῦ ἐν τῇ Λαύρᾳ τοῦ Κιέβου ἀσκήσαντος.

†Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Ἱλαρίωνος, τοῦ ἐν τῇ Λαύρᾳ τοῦ Κιέβου ἀσκήσαντος.

†Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Ἰωάσαφ τοῦ Ἐγκλείστου.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Μακαρίου τοῦ Ἐρημίτου, τοῦ ἐκ Ρωσσίας.

Ὁ Ὅσιος Μακάριος ἔζησε καί ἀσκήτεψε στήν περιοχή τοῦ Νόβγκοροντ τῆς Ρωσίας. Ἐκοιμήθηκε μέ εἰρήνη περί τό ἔτος 1550.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Μακαρίου, τοῦ ἐκ Ρωσσίας.

Ὁ Ὅσιος Μακάριος τοῦ Βυσοκοεζέρο ἀσκήτεψε στήν ἔρημο τοῦ Βυσοκοεζέρσκϊυ, κοντά στόν περιοχή τοῦ Ὄλονετς, καί ἐκοιμή-θηκε μέ εἰρήνη τό ἔτος 1683.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἐν ἁγίοις πατρός ἡμῶν Μαρίνου, ἐπισκόπου Γιούρεβ τῆς Ρωσσίας.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Μελαδίου, τοῦ ἐν τῇ Λαύρᾳ τοῦ Κιέβου ἀσκήσαντος.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τῶν ὁσίων πατέρων ἡμῶν Μελετίου, Σεραπίωνος καί Φιλαρέτου, τῶν ἐν τῇ Λαύρᾳ τοῦ Κιέβου ἀσκησά-ντων.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Νεκταρίου, τῆς Τβέρ.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Νικηφόρου, τῆς Καλούγκα.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τῶν ὁσίων πατέρων ἡμῶν Νικηφόρου καί Νήφωνος, τῶν ἐν τῇ Λαύρᾳ τοῦ Κιέβου ἀσκησάντων.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τῶν ὁσίων πατέρων ἡμῶν Νίκωνος, Βασι-λείου καί Τύχωνος, τῶν ἐν Σολόκοβο τῆς Ρωσσίας.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Νήφωνος, τοῦ Κοζεοζέρο.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Νήφωνος, τοῦ Τελέγκοβο.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου ὁσιομάρτυρος Νικήτα, τοῦ ἐν τῷ Ἄθῳ ἀσκήσαντος.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἐν ἁγίοις πατρός ἡμῶν Νικολάου, μητροπολίτου Κιέβου καί πάσης Ρωσσίας.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Παφνουτίου, τῆς Βαλάχνα.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Παϊσίου, τῆς Βάγκνα.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Παύλου, τῆς Γκλουσίτσα, τοῦ Ἐρημίτου.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τῶν ὁσίων πατέρων ἡμῶν Πορφυρίου καί Προχόρου, τοῦ Γιοῦρεφ.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Ραφαήλ τοῦ Ἡσυχαστοῦ, τοῦ ἐκ Ρουμανίας.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τῶν ἁγίων ὁσιομαρτύρων Σάββα καί Βενιαμίν, τοῦ Ζελεζνομπορόβσκ.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Σεργίου, τοῦ ἐν τῇ Λαύρᾳ τοῦ Κιέβου ἀσκήσαντος.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Σιλουανοῦ, τοῦ ἐν τῇ Λαύρᾳ τοῦ Κιέβου ἀσκήσαντος.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Σιλουανοῦ, τοῦ ἐν τῇ Λαύρᾳ τοῦ Κιέβου ἀσκήσαντος, τοῦ Θαυματουργοῦ.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Σιλβέστρου, τοῦ ἐν τῇ Λαύρᾳ τοῦ Κιέβου ἀσκήσαντος.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τῶν ἁγίων μαρτύρων Συμεών, Κυ-πριανοῦ, Ἰωσήφ καί Bασιλείου, τοῦ Ἴργκεν.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Στεφάνου, τοῦ Γκουζίν.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Στεφάνου, τῆς Κοστρόμα.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τῶν ὁσίων πατέρων ἡμῶν Στεφάνου, Θεοδοσίου καί Τιμοθέου, τῶν ἐν τῇ Λαύρᾳ τοῦ Κιέβου ἀσκησά-ντων.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τῶν ὁσίων πατέρων ἡμῶν Στεφάνου καί Τιμοθέου, τοῦ Κοῦβεν τῆς Ρωσσίας.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Σουντισλάβου, πρίγκηπος τοῦ Πσκώφ.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τῶν ἁγίων μαρτύρων Θεοδώρου, Εὐ- πραξίας καί Ἰωάννου, τοῦ Ριαζάν.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἐν ἁγίοις πατρός ἡμῶν Θεοδοσίου, μητροπολίτου Μόσχας.

Ὁ Ὅσιος Θεοδόσιος ἐξελέγη Ἐπίσκοπος Ροστώβ καί στή συ-νέχεια, τό 1461, Μητροπολίτης Μόσχας μετά τήν κοίμηση τοῦ Μη-τροπολίτου Ἰωνᾶ. Παραιτήθηκε γιά λόγους ἀσθενείας, τό 1464, καί διῆλθε τό ὑπόλοιπο τοῦ βίου του ἀσκούμενος σέ μοναστήρι. Ἐκοι-μήθηκε μέ εἰρήνη τό 1476.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τῶν ὁσίων πατέρων ἡμῶν Θεοφίλου καί Ἰακώβου, τῶν ἐκ Ρωσσίας.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Θεογνώστου, τοῦ Περεμύσλ τῆς Ρωσσίας.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Θεράποντος, τῆς Βορονέσκα τῆς Ρωσσίας.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Τύχωνος, τῆς Κρεστόγκορα τῆς Ρωσσίας.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Τιμοθέου, τῆς Ὄποτσα.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Τίτου, τοῦ Ἐρη-μίτου.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου Ζαχαρίου, τοῦ διά Χριστόν σα-λοῦ.

† Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, ἡ σύναξις πάντων τῶν Θρακῶν Ἁγίων.

Ταῖς τῆς ἀχράντου σου Μητρὸς πρεσβείαις, Χριστὲ ὁ Θεός, καὶ πάντων τῶν ἀπ’ αἰῶνος Ἁγίων σου, ἐλέησον καὶ σῶσον ἡμᾶς, ὡς μόνος ἀγαθὸς καὶ φιλάνθρωπος. Ἀμήν!