Η συνάντηση με τον Θεό.

«Και προδραμών έμπροσθεν ανέβη επί συκομορέαν, ίνα ίδη αυτόν »

Στην Ευαγγελική περικοπή του Ζακχαίου φαίνεται η διαφορετική στάση και διάθεση που τηρούμε εμείς οι άνθρωποι απέναντι στον Χριστό, από την οποία εξαρτάται η σωτηρία ή η αιώνια καταδίκη μας. Ο Ζακχαίος ζητάει απεγνωσμένα να δει τον Χριστό. Για να δει τον Κύριο, επειδή είναι κοντός, σκαρφαλώνει επάνω σ’ ένα δέντρο. χωρίς να σκεφτεί τις κοροϊδίες, τα σχόλια, την απόρριψη του κόσμου. Και από το δέντρο η καρδιά του «πέφτει» στα χέρια του αγίου Θεού. Αναγνωρίζει στο πρόσωπο του Κυρίου τον Λυτρωτή του κόσμου και Μεσσία. Η καρδιά του λαμβάνει πείρα πληρώματος φωτοφόρου ζωής. Ο νους του ξαφνικά συλλαμβάνει κρυμμένα έως τότε νοήματα. Η εγγύτητα του Θεού τον εμπνέει.

Ο φόβος του πλήθους και η ματαιοδοξία

Αυτό που οφείλουμε να προσέξουμε στην περίπτωση του Ζακχαίου είναι ότι, πολλές φορές, οι χλευασμοί και η κοροϊδία, οι μάταιοι και ψευδείς λόγοι είναι αυτά που περισσότερο από καθετί άλλο εμποδίζουν στην αναζήτηση του Θεού. Για τον λόγο αυτό ας ακούσουμε τη φωνή του οσίου Ιωάννου του Καρπαθίου που λέγει: «Πρόσεχε τον εαυτό σου από τα φίλτρα της Ιεζάβελ, από τα οποία τα κυριότερα είναι οι λογισμοί της υπερηφάνειας και της μα­ταίας δόξης, δηλαδή της ματαιοδοξίας. Θα μπορέσεις να τα κατανικήσεις, με τη Χάρη του Θεού, αν θεωρείς τιποτένια την ψυχή σου και την εξευτελίζεις και ρίχνεις τον εαυτό σου ενώπιον του Κυρίου και Τον καλείς να σε βοηθήσει, και αν γνωρίζεις ότι τα χαρίσματα είναι ουράνια».

Οι Πατέρες της Εκκλησίας επιμένουν πολύ στο θέμα αυτό. Μας λένε ότι τις πιο πολλές φορές ούτε η έλξη του κακού, στην οποία έχουμε συνηθίσει, ούτε η αντίδραση που θα συναντήσουμε είναι εκείνα που μας εμποδίζουν ν’ αρχίσουμε μια νέα ζωή, αλλά ο φόβος της γελοιοποιήσεως, δηλαδή η ματαιοδοξία, που εξουθενώνει την ψυχή και την ευτελίζει. Η ματαιοδοξία σκοτίζει τον άνθρωπο και έτσι αυτός δεν μπορεί, όχι να ανέβει σ’ ένα δέντρο για να δει τον Θεό, αλλά δεν μπορεί να γνωρίσει τον Θεό.

Ο ματαιόδοξος είναι εντελώς υποταγμένος στην κρίση των άλλων. Η συνείδησή του σιωπά τελείως μπροστά στη φωνή του πλήθους. Η κρίση του Θεού παραμερίζεται. Ο Θεός είναι μακριά, αθέατος, ενώ το πλήθος είναι κραυγαλέο και αλαζονικό και απαιτεί υποταγή και συσχηματισμό. Με το να αποδεχτούμε να ζήσουμε σ’ έναν αλλόκοτο κόσμο προσποιήσεως και ψεύδους, μόνο και μόνο για να είμαστε κοινωνικά αποδεκτοί με τα μέτρα και τα κριτήρια του κόσμου, μεταμορφώνουμε την πραγματικότητα σε αυταπάτη. Η ματαιοδοξία δεν αποστερεί μόνο το ουσιαστικό περιεχόμενο αυτού που κατέχουμε, αλλά μας αφαιρεί και ό,τι έχουμε.

Στη ματαιοδοξία υπάρχει και μια άλλη καταστρεπτική δύναμη: ο ματαιόδοξος προσκολλάται στα εξωτερικά τεκμήρια και στην απατηλή εμφάνιση. Η κρίση του Χριστού ανασκαλεύει τις καρδιές των ανθρώπων αδιαφορώντας καμιά φορά για τα πιο πειστικά επιφανειακά τεκμήρια προκειμένου να διεισδύσει στο βάθος, πίσω απ’ αυτά, πέρα από τα φαινόμενα.

Η επίσκεψη του Κυρίου

Ο Χριστός, που βλέπει την καρδιά του Ζακχαίου, επισκέπτεται το σπίτι του και γίνεται δεκτός με σεβασμό και πολλή χαρά. Αυτός ο σεβασμός στον Θεό, αυτή η χαρά να ζεις μέσα στην παρουσία του Θεού, διακηρύσσεται στη ζωή του Ζακχαίου με την αληθινή μεταστροφή του, με την πράξη μετάνοιάς του, πράγμα που σημαίνει μια εντελώς καινούργια κατεύθυνση στη ζωή του. Και είναι ακριβώς αυτό που αναγνωρίζει ο Χριστός όταν λέγει: «και αυτός υιός Αβραάμ εστί». Να γιατί «σωτηρία τω οίκω τούτω εγένετο» και τα πάντα υπερκάλυψε η χαρά.

(Αγαθαγγέλου Επισκ. Φαναρίου, «Η ζύμη του Ευαγγελίου», εκδ. Αποστ. Διακονία)Θησαυρός Γνώσεων και Ευσεβεία