Χρόνος ευπρόσδεκτος «αλλ’ έχη ζωήν αιώνιον»

Του Χριστάκη Ευσταθίου, θεολόγου

Είναι σημαντικό για τον άνθρωπο κάθε εποχής να γνωρίζει ότι ο Θεός δεν είναι αυστηρός τιμωρός ή μόνον κριτής, αλλά κυρίως ο γεμάτος αγάπη Σωτήρας του κόσμου. Είναι Αυτός που προσφέρει την αιώνια ζωή στον άνθρωπο, βοηθώντας τον να υπερβεί τις δεσμεύσεις του παρόντος χρόνου. Αυτό είναι το ουσιαστικό περιεχόμενο της ευαγγελικής περικοπής, που επιλέγεται κάθε χρόνο να διαβάζεται σήμερα, Κυριακή πριν από την Ύψωση του Τιμίου Σταυρού.

Κοσμική θεώρηση του χρόνου

Η ζωή του ανθρώπου αναπτύσσεται και συμπιέζεται μέσα στον χρόνο και στον χώρο. Ο χρόνος αποτελεί τον μετρητή όχι μόνο της ζωής και της αναπτύξεως, αλλά και της φθοράς και του αφανισμού. Η ζωή του ανθρώπου μετριέται με βάση το μέρος της που δαπανήθηκε. Αυτό άλλωστε προσδιορίζει και την ηλικία του. Ο Μέγας Βασίλειος λέει χαρακτηριστικά: «Χαιρόμαστε που μεγαλώνουμε και προσθέτουμε χρόνια στην ηλικία μας, σαν κάτι να κερδίζουμε. Και θεωρούμε ευχάριστο πράγμα, όταν κάποιος από παιδί γίνεται άνδρας και από άνδρας γέροντας. Λησμονούμε όμως ότι κάθε φορά χάνουμε από τη ζωή μας τόσο, όσο ακριβώς ζήσαμε. Και δεν έχουμε την αίσθηση ότι δαπανάται η ζωή μας, μολονότι την μετράμε πάντοτε με το μέρος της που πέρασε και έφυγε». Επιπλέον, στη σύγχρονη εποχή, ο άνθρωπος βλέπει τον χρόνο εχθρικά. Συχνά δεν ξέρει πώς να αξιοποιήσει τον χρόνο του και θέλει να τον «σκοτώσει», βιώνοντας ουσιαστικά μια οδυνηρή τραγικότητα.

Μεταμόρφωση του χρόνου

Η μετοχή στη ζωή του Χριστού αποδεσμεύει τον πιστό από την κοσμική θεώρηση του χρόνου. Ολόκληρος ο χρόνος της ζωής του πιστού είναι «καιρός» ή ευκαιρία για την καταξίωση των θείων δωρεών. Είναι χρόνος μετανοίας και σωτηρίας. Η απώλεια του χρόνου ή του καιρού αυτού, είναι η μεγαλύτερη απώλεια που μπορεί να έχει ο πιστός. Ας μην ξεχνούμε ότι ο Θεός δεν μετράει τα χρόνια της ζωής μας, αλλά βλέπει πως τα αξιοποιήσαμε για τη σωτηρία μας.

Αφιερώνοντας ο πιστός τον χρόνο της ζωής του στον Θεό, γεμίζει με την παρουσία Του. Με τον τρόπο αυτό ελευθερώνεται από τον φόβο της φθοράς και του θανάτου και αντιμετωπίζει δημιουργικά τη ζωή του μέσα στον χρόνο. Και όπως ο φυσικός θάνατος μετατρέπεται μέσα στο φως της Αναστάσεως του Χριστού σε γέφυρα ζωής, έτσι και ο χρόνος, μέσα στη ζωή της Εκκλησίας μεταβάλλεται σε παράγοντα πνευματικής προκοπής και τελείωσης.

Σημείο της αιωνιότητας

Η δύναμη του πιστού στηρίζεται στην προσδοκία της Βασιλείας του Θεού, που υπάρχει ήδη στο παρόν και τρέφει τη χριστιανική ζωή. Το παρελθόν και το μέλλον, η πίστη και η ελπίδα, η επίγεια Εκκλησία και η Ουράνια Βασιλεία, προσφέρονται στο παρόν με την αγάπη του Θεού. Ο χριστιανός καλείται να ζει εξαγοραζόμενος το σήμερα, όπου προσφέρεται η σωτηρία, και να επεκτείνεται προς το μέλλον, όπου βρίσκεται ο τελικός του σκοπός. Το μέλλον δεν αναμένεται από τον πιστό ως άγνωστο, αλλά ως φανέρωση και ολοκλήρωση αυτού που υπάρχει ήδη στο παρόν. Ταυτόχρονα όμως το μέλλον, είναι κάτι καινούργιο για τον κόσμο. Είναι οι καινοί ουρανοί και η καινή γη, όπου κυριαρχεί η θεία δικαιοσύνη, όπως αναφέρει ο Απόστολος Παύλος σε μια από τις πολλές επιστολές του.

Ο χρόνος συνδέεται τελικά με την προοπτική της απαλλαγής από την αγωνία του θανάτου, ο οποίος μοιραία οδηγεί έξω από την αγάπη του Θεού και που τόσο επώδυνα κυριεύει την ψυχή του ανθρώπου. Απ΄ αυτή την άποψη έχει την ιδιαίτερη σημασία της η δυναμική του Σταυρού, που τον υψώνει για να τον προσκυνήσουμε σε λίγες μέρες η Ορθόδοξη Εκκλησία μας. Από το Σταυρό ξεπηγάζει η αληθινή ζωή που κινείται στην προοπτική της αγάπης του Θεού και όχι της φθοράς που επέρχεται με το πέρασμα του χρόνου.

Με το αίμα Του, ο Θεός και Κύριος μας, υπέγραψε το κήρυγμα της αγάπης. Με τα δικά Του καρφιά καρφώθηκαν οι δικές μας αμαρτίες. Κάθε σταγόνα που ρέει από τις πληγές, μιλά γι΄ αγάπη. Με τον πόνο Του ανακαλύπτουμε τη χαρά και τη σωτηρία μας μέσα στο χρόνο. Από τη στιγμή που ο Υιός του Ανθρώπου, υψωμένος στο ξύλο του Σταυρού είπε «τετέλεσται», ο διάβολος και τα έργα του συνετρίβησαν. Ο άνθρωπος εξήλθε από την τραγικότητά του και έτσι ο χρόνος δεν κυλά πλέον προς την απώλεια αλλά προς την αιωνιότητα. Ο άνθρωπος γιγαντώθηκε και μπορεί να πολεμά αποτελεσματικά την αμαρτία. Δεν φοβάται πλέον τις καταιγίδες των πειρασμών. Δεν δειλιάζει μπροστά στης ζωής τ΄ αφρισμένα κύματα. Ο ματωμένος Σταυρός του Κυρίου μας μετατράπηκε σε «όπλον ειρήνης, αήττητον τρόπαιον».

Αγαπητοί αδελφοί, είναι πολύ σημαντικό να κατανοήσουμε ότι ο Θεός είναι αγάπη, διά της οποίας ο άνθρωπος ξεπερνά την τραγικότητα του χρόνου ως πορεία προς τη φθορά και τον θάνατο και φθάνει μέχρι τη θυσία του Σταυρού. Σ΄ αυτή τη διάσταση, ο άνθρωπος καλείται σε μια πορεία ανερχόμενης αγάπης που να συναντά την κατερχόμενη αγάπη του Θεού που ξεπηγάζει από το ξύλο του Σταυρού. Σ΄ αυτή την πορεία ο χρόνος γίνεται ευπρόσδεκτος για τη σωτηρία του ανθρώπου.