Με ξεχωριστή εκκλησιαστική λαμπρότητα εορτάστηκε η μνήμη της Οσίας Σοφίας της Κλεισούρας, στο Μοναστήρι της Παναγίας, εκεί που ασκήθηκε επί 47 χρόνια και αγίασε η ασκήτρια Αγία του Πόντου.
Το πρωί τελέσθηκε ο Όρθρος και η πολυαρχιερατική Θεία Λειτουργία, όπου προεξήρχε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων, συλλειτουργούντων των Σεβασμιωτάτων Μητροπολιτών Κίτρους, Κατερίνης και Πλαταμώνος κ. Γεωργίου και Καστορίας κ. Σεραφείμ.
Εκατοντάδες πιστοί από την Καστοριά, την Πτολεμαΐδα και άλλες περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας και της Ελλάδος, επισκέφτηκαν την ακριτική και ιστορική Κλεισούρα, για να προσκυνήσουν τα χαριτόβρυτα λείψανα της Αγίας Σοφίας, τον τάφο της, το ασκηταριό της και να ακουμπήσουν τα αιτήματα και την ελπίδα τους στις πρεσβείες και τις μεσιτείες της.
Τη διακονία του λόγου ανέλαβε ο Μητροπολίτης Βεροίας κ. Παντελεήμων, ο οποίος αναφέρθηκε στο ευαγγελικό ανάγνωσμα της Κυριακής καθώς και στην τιμωμένη Αγία Σοφία από την Κλεισούρα της Καστοριάς.
Και μεταξύ άλλων σημείωσε ο κ. Παντελεήμων πως, ανέδειξε και χαρίτωσε ο Θεός την Οσία Σοφία για να μας υπενθυμίζει ότι επιβλέπει «επί τους ταπεινούς και τρέμοντας τους λόγους του» και αυτούς φωτίζει και σοφίζει, για να γίνονται με τη σειρά τους φως του κόσμου και λύχνος επί την λυχνίαν, για να οδηγούν τους ανθρώπους στον Θεό.
Στο τέλος της Θείας Λειτουργίας, τελέσθηκε η λιτάνευση της Ιεράς Εικόνος και των Ιερών λειψάνων της Αγίας στους χώρους του Μοναστηριού, ενώ οι Σύλλογος Ποντίων Καστοριάς και Πτολεμαΐδος απέδωσαν με τη συνοδεία του κεμεντζέ ένα ποντιακό τραγούδι, εις τιμήν και μνήμην της Αγίας Σοφίας της Ποντίας.
Ομιλία Μητροπολίτου Βεροίας κ. Παντελεήμονος
«Ὅς ἄν πίῃ ἐκ τοῦ ὕδατος οὗ ἐγώ δώσω αὐτῷ, οὐ μή διψήσῃ εἰς τόν αἰῶνα, ἀλλά … γενήσεται ἐν αὐτῷ πηγή ὕδατος ἁλλομένου εἰς ζωήν αἰώνιον».
Στό φρέαρ τοῦ Ἰακώβ ὁ Χριστός, κουρασμένος ἀπό τήν ὁδοιπορία, ζητᾶ ἀπό μία Σαμαρείτιδα γυναίκα νερό γιά νά ξεδιψάσει. Τῆς ζητᾶ νερό, ἄν καί περισσότερο ἀπό ὅ,τι διψᾶ γιά νερό, διψᾶ γιά τή σωτηρία της. Γι᾽ αὐτό καί δέν ἀρκεῖται στό νερό πού τοῦ προσφέρει ἡ γυναίκα, ἀλλά συνομιλεῖ μαζί της, ἤ μᾶλλον τῆς ἀποκαλύπτει τά ἀπόκρυφα τῆς θείας ἀγάπης καί χάριτος πού δέν εἶχε ἀποκαλύψει ἀκόμη οὔτε στούς μαθητές του.
Καί μπορεῖ ἡ Σαμαρείτιδα νά μήν κατανοεῖ τό βάθος τῶν θείων νοημάτων,τά ὁποῖα τῆς ἀποκαλύπτει ὁ Ἰησοῦς, αἰσθάνεται ὅμως τό ἄγγιγμα τῆς θείας χάριτος, αἰσθάνεται τό ἄγγιγμα τῆς δωρεᾶς τοῦ Θεοῦ.
Γι᾽ αὐτό καί, παρότι «οὐ συγχρῶνται Ἰουδαῖοι Σαμαρεῖτες», ἐκείνη παραμένει κοντά του καί συνομιλεῖ μέ τόν ἄγνωστο ἄνδρα, πού τῆς ὑπόσχεται «τό ὕδωρ τό ζῶν», τό νερό πού κάνει τόν ἄνθρωπο νά μή διψᾶ ποτέ, ἔστω καί ἄν καί αὐτός πού τῆς τό προσφέρει δέν ἔχει «ἄντλημα» γιά νά ξεδιψάσει τόν ἑαυτό του.
Ὁ Χριστός γνωρίζει τό παρελθόν τῆς γυναίκας μέ τήν ὁποία συνομιλεῖ, ἀλλά αὐτό δέν τόν ἐμποδίζει νά τῆς ἀποκαλύψει τά ἄρρητα μυστήρια τῆς θείας ἀγάπης. Ἤ μᾶλλον τήν ἐπιλέγειἀκριβῶς γιά αὐτό, γιά νά διδάξει καί σέ μᾶς ὅτι «τό πνεῦμα ὅπου θέλει πνεῖ», καί ὅταν ἡ ψυχή τοῦ ἀνθρώπου εἶναι δεκτική, τότε εἰσέρχεται σέ αὐτήν καί τήν καθαίρει καί τήν μεταποιεῖ σέ δοχεῖο τῆς θείας του χάριτος καί σέ λυχνία θείου φωτός, ἀνεξαρτήτως τῆς προτέρας καταστάσεώς της.
Τότε ἡ ψυχή τοῦ διψῶντος καί κεκοπιακότοςἀνθρώπου ξεδιψᾶ, δροσίζεται καί ἀναπαύεται διά τῆς θείας χάριτος, ὥστε νά αἰσθάνεται πληρότητα καί νά μήν διψᾶ γιά ὁτιδήποτε ἄλλο.Συγχρόνως ὅμως μεταβάλλεται καί σέ πηγή τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ,τήν ὁποία μεταδίδει καί στούς ἄλλους ἀνθρώπους γύρω του.
Αὐτό συνέβη μέ τή Σαμαρείτιδα, στήν ὁποία ἀποκάλυψε ὁ Χριστός τό ὑπερφυές μυστήριο τῆς θείας του χάριτος. Τήν πλησίασε ἁμαρτωλή, ἀλλά ἡ δεκτική στή θεία του χάρη ψυχή της τήν μετέβαλε σέ κήρυκα καί ἀπόστολο τῆς θεότητός του. Γιατί αὐτό πού δέν μποροῦσαν καί οἱ εὐσεβεῖς ἀκόμη Ἰουδαῖοι νά κατανοήσουν, ὅτι δηλαδή ὁ Ἰησοῦς ἦταν ὁ Χριστός, αὐτό γιά τό ὁποῖο ἀμφέβαλε ἀρχικά καί ὁ «ἀγαθός Ἰσραηλίτης» Ναθαναήλ, ὁ μαθητής καί ἀπόστολός του, διερωτώμενος «ἐάν ἐκ Ναζαρέτ δύναταί τι ἀγαθόν εἶναι», ἡ Σαμαρείτιδα τό κατενόησε καί τό πίστευσε καί ἔσπευσε νά καλέσει καί τούς συμπολίτες της γιά νά τούς γνωρίσει τόν Χριστό.Καί ἔγινε στή συνέχεια ἡ ἁγία ἰσαπόστολος Φωτεινή πού κήρυξε τόν Χριστό καί μαρτύρησε γιά τήν ἀγάπη του.
Ὅμως ἡ δωρεά τοῦ Χριστοῦ πρός τή Σαμαρείτιδα δέν εἶναι ἕνα μοναδικό θαῦμα. Ἐπαναλαμβάνεταιἀνά τούς αἰῶνες, ἀποδεικνύοντας τήν ἀλήθεια τῶν λόγων τοῦ Κυρίου: «Ὅς ἄν πίῃ ἐκ τοῦ ὕδατος οὗ ἐγώ δώσω αὐτῷ, οὐ μή διψήσῃ εἰς τόν αἰῶνα, ἀλλά … γενήσεται ἐν αὐτῷ πηγή ὕδατος ἁλλομένου εἰς ζωήν αἰώνιον».
Καί ἁπτό παράδειγμα τῆς ἀληθείας αὐτῆς εἶναι καί ἡ ἑορταζομένη σήμερα καί μεγάλως τιμωμένη νέα ὁσία τῆς Ἐκκλησίας μας, ἡ ὁσία Σοφία ἡ ἐν Κλεισούρᾳ, τό σέμνωμα καί τό ἀγλάισμα τῆς Ἱερᾶς Μονῆς τοῦ Γενεθλίου τῆς Θεοτόκου Κλεισούρας καί τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Καστορίας, τοῦ κλήρου καίτῶν εὐλαβῶν μοναχῶν της, ἀλλάκαί τοῦ φιλαγίουλαοῦ τοῦ Θεοῦ.
Διότι ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ ἐπεσκίασε καί αὐτή τήν ταπεινή καί ἀσήμαντη κατά κόσμον γυναίκα καί μετέτρεψε τή δεκτική ψυχή της σέ «ἄντλημα» ὕδατος ζῶντος, γιά νά προσφέρει στούς διψασμένους καί ταλαιπωρημένους ἀνθρώπους τῆς ἐποχῆς μας τό δικό του ὕδωρ, τό πνευματικό ὕδωρ, ἀπό τό ὁποῖο ὅποιος πιεῖ δέν θά διψάσει εἰς τόν αἰῶνα.
Διότι ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ ἐνοίκησε καί στήν ἁπλῆ καί ἁγνή ψυχή τῆς ὁσίας Σοφίας τῆς ἐν Κλεισούρᾳ καί τήν ἀνέδειξε «πηγή ὕδατος ἁλλομένου εἰς ζωήν αἰώνιον», γιά νά ἀρδεύει στούς αἰῶνες μέ τό παράδειγμα τῆς ζωῆς της, μέ τήν ἀσκητικότητά της, μέ τήν προσευχή της, μέ τήν ἀφελότητα τῆς καρδίας της καί μέ τά θαύματά της τούς διψασμένους καί ταλαιπωρημένους ὁδοιπόρους τῆς ζωῆς, καί νά προσελκύει καί ἐμᾶς, ἀδελφοί μου, στόν Χριστό.
Ἀνέδειξε καί χαρίτωσε ὁ Θεός τήν ὁσία Σοφία γιά νά μᾶς ὑπενθυμίζει ὅτι ἐπιβλέπει «ἐπί τούς ταπεινούς καί τρέμοντας τούς λόγους του» καί αὐτούς φωτίζει καί σοφίζει, γιά νά γίνονται μέ τή σειρά τους φῶς τοῦ κόσμου καί λύχνος ἐπί τήν λυχνίαν, γιά νά ὁδηγοῦν τούς ἀνθρώπους στόν Θεό.
Τήν ἀνέδειξε καί τήν χαρίτωσε γιά νά μᾶς ὑπενθυμίζει ὅτι ὁ Θεός εἶναι ἀνενδεής τῆς κατά κόσμον σοφίας, ἡ ὁποία φυσιοῖ τόν ἄνθρωπο, καί τόν κάνει νά νομίζει ὅτι ἡ θεία χάρη εἶναι ἀνταπόδοση τῶν ἀρετῶν του. Γι᾽αὐτόκαί ἐπιλέγει «τά μωρά τοῦ κόσμου, ἵνα τούς σοφούς καταισχύνῃ», «ἵνα ἡ ὑπερβολή τῆς δυνάμεως ᾖ τοῦ Θεοῦ καί μή ἐξ ἡμῶν».
Αὐτή τήν ὑπερβολή τῆς δυνάμεως τοῦ Θεοῦ βλέπουμε καί στήν ἑορταζομένη σήμερα ὁσία Σοφία τήν ἐν Κλεισούρᾳ, ἡ ὁποία κάνει αἰσθητή τήν παρουσία της καί στήν Ἱερά αὐτή Ἀδελφότητα, ἀλλά καί ὅσους τήν ἐπικαλοῦνται καί προστρέχουν στό σεπτό καί θαυματουργό λείψανό τηςγιά ἀρυσθοῦν χάρη καί ὀσμήν εὐωδίας πνευματικῆς ἀπό αὐτό.
Καί ἀποτελεῖ μεγάλη εὐλογία γιά ἐμᾶς νά συνεορτάζουμε καί νά συμπανηγυρίζουμε,μέ τήν εὐγενῆ καί φιλάδελφο πρόσκληση τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καστορίας καί προσφιλοῦς ἐν Χριστῷ ἀδελφοῦ, κυρίου Σεραφείμ, τή μνήμη τῆς ὁσίας Σοφίας στόν ἱερό αὐτό τόπο, ὅπου ἀσκήτευσε καί ἁγίασε, ὅπου ἔλαβε τό ὕδωρ τό ζῶν τῆς θείας χάριτος, ἐκ τοῦ ὁποίου προσφέρει δαψιλῶς πρός ὅλους μας σήμερα, προτρέποντάς μας νά ἀντλήσουμε καί ἐμεῖς καί νά πίουμε ἀπό τοῦ ὕδατος αὐτοῦ καί νά γίνουμε δεκτικοί τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ, ὥστε νά ἀξιωθοῦμε νά γίνουμε καί μέτοχοι τῆς αἰωνίου ζωῆς, τήν ὁποία προσφέρει δι᾽ αὐτοῦ ὁ Χριστός καί τήν ὁποία ἀπολαμβάνει χαίρουσα ἡ ὁσία Σοφία πρεσβεύουσα καί ὑπέρ ἡμῶν.
Διερμηνεύοντας καί τά αἰσθήματα τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Κίτρους, Κατερίνης καί Πλαταμῶνος κυρίου Γεωργίου, θά ἤθελα νά ἐκφράσω τίς θερμότατες εὐχαριστίες μου πρός τόν Σεβασμιώτατο Ποιμενάρχη σας, τόν Ἅγιο Καστορίας,ὁ ὁποῖος εἶχε τή μεγάλη εὐλογία ἐπί τῶν ἡμερῶν του καί μέ τίς ἐργώδεις προσπάθειες του νά ἀναγραφεῖ ἐπισήμως στό Ἁγιολόγιο τῆς Ἐκκλησίας μας καί νά τιμᾶται πανηγυρικά ἡ νέα αὐτή ὁσία τῆς Ἐκκλησίας μας, ἡ ὁσία Σοφία, ἀλλά καί νά προβάλλει τόσους ἁγίους καί νεομάρτυρες τῆς ἐπαρχίας του,οἱ ὁποῖοι ἀποτελοῦν τούς προστάτες τῆς ἀκριτικῆς αὐτῆς Μητροπόλεως ἀλλά καί ὅλης τῆς Μακεδονίας, τῆς Μακεδονίας μας πού κινδυνεύει ἀπό ἐκείνους οἱ ὁποῖοι γιά διαφόρους λόγους τήν ἀρνοῦνται καί τήν προδίδουν.
Ἡ Ἐκκλησία μας δέν ἔχει ὅμως καμία σχέση μέ αὐτούς τούς λόγους καί εὔχεται ὅσοι τούς ἐπικαλοῦνται νά καταλάβουν τίς συνέπειες πού θά ἔχουν γιά τή Μακεδονία μας καί νά μήν θελήσουν τελικά νά τήν βλάψουνκαίνά τήν προδώσουν, νά προδώσουν αὐτή τή γῆ πού εἶναι ποτισμένη μέ τό αἷμα τῶν ἁγίων καί τῶν ἡρώων της.
Καί εὔχομαι ἀκόμη ταπεινῶς ἡ χάρη καί οἱ πρεσβεῖες τῆς ὁσίας μητρός ἡμῶν Σοφίας νά προστατεύουν τόν σεπτό Ποιμενάρχη σας καί νά τόν ἐνισχύουν στή πολυεύθυνη διακονία καίστό σπουδαῖο ἔργο πού ἐπιτελεῖ, νά στηρίζουν στήν ἀσκητική καί πνευματική πορεία της τήν Ἱερά αὐτή Ἀδελφότητα, ἀλλά καί νά φυλάττουν καί νά προστατεύουν τόν εὐσεβῆ λαό τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Καστορίας καί ὅλους τούς εὐλαβεῖς προσκυνητές τῆς ὁσίας Σοφίας.